İran’da Görmeniz Gereken 11 Dini Cazibe Merkezi

İran çok eski bir ülke. Çok eski bir devlet geleneği ve kültürüne sahip. Günlük alışkanlıkları, yemekleri, el sanatları, mimarileri vs. tüm her şeyi Perslerden başlayan ve günümüze kadar gelen farklı hükümdarlıkların eşsiz mirasları. Bu farklılıkları ülkenin hemen her yerinde görebilmek mümkün. Öte yandan çeşitli etnik kökenlerden topluluklara da sahip. Bu etnik farlılıkların beraberinde ülkeye kazandırdığı pek çok inanılmaz unsurları bulunuyor.

Ancak, size bu yazımda, İran’da mutlaka görmeniz gereken 12 dini cazibe merkezinden bahsedeceğim. Yani mimarilerinden.

Zerdüştçülükten İslam’a kadar her din, bu muhteşem ülkeyi kültürel açıdan epey zengin kılmıştır. İnsanların ibadetlerini yapabilecekleri İran’ın farklı şehirlerinde dini yapıların varlığı, çeşitlilikteki birliğini göstermektedir. İran’a yapacağınız bir gezide bu mekanları ziyaret etmek, İran’ın muhteşem mimarisi ve kültürünün tadını çıkarmak için harika bir fırsattır!

Peki, İran’da ziyaret edilmesi gereken dini mekanlar hangileridir? Başlayalım…

İmam Rıza Kutsal Türbe ve Kompleksi, Meşhed

12 imamdan 8. olan İmam Rıza Şialar için çok önemli bir yere sahiptir. Medine’de doğdu ve Abbasi Halifeliği döneminde yaşadı. Bazı siyasi zorluklar nedeniyle Meşhed‘e gitti ve burada zehirlenerek şehit oldu. İnsanlar bu şehre Meşhed diyor. Çünkü Farsça’da şehit anlamına gelen “Shahid” kelimesinden gelmektedir.

Fatıma-ı Masume Türbesi, Kum

Fatıma Masume, İmam Rıza’nın kız kardeşidir. Kum‘da vefat etti ve buraya gömüldü. Kum, Tahran‘ın yakınında, insanlar arasındaki manevi atmosferi ile tanınan bir şehirdir.

Türbesi göz alıcı altın ve güzel mozaiklerle bezelidir. Türbenin en şaşırtıcı kısımlarından biri, türbenin tarihini açıklayan oyulmuş şiirler içeren kubbesidir.

Ayrıca Okuyun: Kum Ziyareti İçin Bilmeniz Gerekenler

Şah Çerağ Türbesi, Şiraz

Şah Çerağ, kelime anlamı olarak “Işığın Kralı” anlamına gelmektedir. Türbe içerisine girdiğinizde karşılaşacağınız manzara kelime anlamının tam olarak karşılığını verdiğini göreceksiniz. İçerisi ışıl ışıl. Göz kamaştırıcı. Şiraz‘da bulunan Şah Çerağ Türbesi, İmam Rıza’nın kardeşi Musa El Kadhim için bir mezar anıttır.

İç mimarisi, tasarımı ve simetrisi oldukça dikkat çekicidir. Duvarlarında yer alan aynalar ve yerdeki renkli İran halıları muhteşem bir görüntü sunuyor. Karoların güzel mavi renkleri sakinliği ve maneviyatı fazlasıyla tamamlıyor.

Vekil Camii, Şiraz

Vekil Camii, 1751-1773 yılları arasında inşa edilmiş. Caminin tasarımı Şiraz’ın sanatsal ruhunu fazlasıyla ziyaretçilerine yansıtmayı başarıyor. Giriş kısmı yedi renkli çinilerle muhteşem bir şekilde dekore edilmiştir. Caminin orta alanında, avlusunda durmak, maneviyatı ve eşsiz atmosferi hissetmenizi sağlayacaktır.

Şah Camii, İsfahan

Şah Camii, İsfahan‘ın Nakş-ı Cihan Meydanı’nda yer almaktadır. Bugün birçok kişi camiyi Mescid-i İmam olarak bilmektedir. En azından İran’da bu şekilde anılıyor. 1979 devriminden sonra adı değiştirilmiş. Burası hakkında bilmeniz gereken belki de en önemli şey ses sistemi (akustiği) olacaktır. Cami, dini talebelerin din adamlarından dersleri dinleyebildikleri yer olduğu için mükemmel bir ses sistemine sahiptir. O zamanın teknolojisini kullanan insanlar, herkesin en düşük fısıltıları bile duymasını sağlayan etkileyici bir ses sistemine sahip cami inşa etmeyi başardılar. Caminin ortasında durup konuşursanız, diğer insanlar sesinizin yankısını duyabilir.

İslami desenlerle (mermer ve mavi çiniler) tasarlanan cami, ziyaretçilerine muhteşem bir görünüm sunuyor. Ayrıca, Pers ve İslam sanatının bu camideki başarılı kombinasyonu onu olağanüstü kılıyor.

Şeyh Lütfullah Camii, İsfahan

İsfahan’daki bir başka şaheser ise Şeyh Lütfullah Camii’dir. Yapım süreci 1619 yılında bitmiş ve o zamandan beri burası en güzel ve manevi camilerden biri olarak kabul edilmektedir.

Bu caminin tasarımı gözlerinizi doğrudan zarif kubbesinin merkezine götürecektir. Kubbenin çinileri İran’ın dini mekanlarının iki ana rengi olan mavi ve altın rengidir.

Kubbenin tam girişinde bulunan I. Şah Abbas’ın unvanlarını gösteren kaligrafiyi de görebilirsiniz. Şah Abbas o dönemde İran kralıydı.

Nasır-el Mülk Camii (Pembe Camii), Şiraz

Nasır-el Mülk bir diğer adıyla Pembe Camii, İslam dünyasının eşsiz mimariye sahip başyapıtlarından biridir. Cami, karoların rengi ve deseni ile ünlüdür. Pers mimarisinin desenleri ve duvarlarındaki pembe arka planı nefes kesici. Simetri, İslam sanatının en önemli teknik unsurlarından biridir ve bu teknik burada oldukça sık kullanılmıştır.

Sadece avlunun ortasında, sardunya saksılarıyla çevrili dikdörtgen bir havuzu var. Cami içerisinde, güneş ışığını renkli bir gök kuşağına çeviren büyük renkli vitraylar bulunuyor. Bu anın tadını çıkarmak için en iyi zaman dilimi sabah saat 10 civarıdır. Cami içerisindeki her şey tam anlamıyla bir rüya gibidir. Zamanınızı burada değerlendirmek ve daha çok enerjiye sahip olmak için Şiraz’da burayı mutlaka ziyaret edin, yenilenin, güne güzel başlayın.

Cuma Camii, Yezd

Yüksek minareli bu görkemli cami, Yezd’in merkezinde yer almaktadır. Caminin inşa edilmesi neredeyse tam 100 yıl sürdü, ancak ortaya çıkan sonuç pek bir etkileyiciydi. Caminin benzersiz aydınlatması onu öne çıkaran özelliklerden biri. Işık, duvara çarpıyor ve renkli fayanslarına yansıyor. Evet, tam olarak böyle bir ışık oyununa sahip. Bugün, Yezd’de Müslümanlar buraya geliyor ve dualarını ediyorlar.

Ateş Tapınağı, Yezd

Güzel bir bahçenin ortasında, 1313 yılında inşa edilmiş Ateş Tapınağı yine bir başka görülmesi gereken kutsal yerlerden biridir. Bu defa Zerdüştçülüğün kutsal mekanı. İçeri girdiğinizde sizi kendine çeken ilk şey tabii ki yanan ateş olacaktır. Bu ateş 1500 yıldan daha uzun bir süredir yanıyor ve hiç sönmedi. Buna Atash Bahram veya Muzaffer Ateş denir ki Zerdüştler arasında en yüksek dokuz derecedeki ateşten biri olarak kabul edilir. Ateş, Zerdüştler için kutsal bir unsurdur. Ateşin yanmasını sağlayarak Ahriman’ı ortadan kaldırabileceklerine inanıyorlar, bu yüzden önde gelen bir Zerdüşt rahibi bugün ateşi yakmaktan sorumludur. Yezd Ateş Tapınağı, yıl boyunca kutsal ateşi görmeye gelen birçok turist tarafından ziyaret ediliyor.

Ayrıca Okuyun: Ateş Tapınağı (Ateshkadeh), Yezd

Cak Cak, Yezd

Zerdüştler için bir başka kutsal yer ise Cak Cak veya “Pir e Sabz”. Buranın arkasında yatan hikaye bir hayli ilginçtir. Arap ordularının İran’a saldırması sırasında, İslam öncesi kralın kızı olan Nikbanou’nun hayatını kurtarmak için kaçtığı yer olarak biliniyor. Nikbanou, çölün ortasında bulunan Cak Cak’a ulaştığında kendisini koruması için Ahura Mazda’ya burada dua etti. Dağ, ona hayatta kalması için bir sığınak olmayı sağladı. Buraya Cak Cak denmesinin sebebi, Ahura Mazda tarafından Nikbanou’ya verilen suyun çıkardığı sesten kaynaklanmasıdır. Zerdüştlük inancına göre bu su kutsaldır.

Vank Katedrali, İsfahan

İsfahan halkının çoğunluğu Müslüman olsa da, bu şehirde Vank adı verilen, yani kilise anlamına gelen bir katedral bulunmaktadır. Vank Katedrali’ne giderek Pers ve Ermeni mimarisinin eşsiz bir ambiyansını yerinde görebilirsiniz. Duvarları ve kubbesi, kutsal kitaplarının resmiyle boyanmış, İsa’nın hayat hikayesini, cehennemin cezalarını ve cennetin güzelliğini tasvir etmektedir. Görkemli bir eski avize ışığı altında yağlı renklerin dansı mekanın manzarasını zenginleştiriyor.

Katedral avlusunda, sözde Ermeni Soykırımı için bir anıt bulunuyor. Bu anıtta Türkiye hakkında tahrik edici yazılar ve resimler bulunuyor. Ayrıca, değerli el yazısı kitapları ve eserleri içeren ilginç bir müze, İsfahan’daki Ermeni topluluğunun tarihini göstermektedir.