Yazı İçeriği
Ramazan (İran’da Ramezan) Müslümanlığın önemli aylarından biridir. Bu ayın en önemli ritüeli, Müslümanların gün batımına kadar hiçbir şey yememeleridir. Ülkemizde olduğu gibi İran’da da bu ritüele “oruç” deniliyor. Dahası, yalan söyleme, öfkelenme ya da diğer insanlara zarar verme gibi günahkâr eylemlerde bulunmamaya çalışırlar. Kur’an’da bu ayda yaptığınız her iyi şeylerin daha değerli olduğu yazılır.
Ramazan Ayında İran’da Yapılacaklar ve Yapılmayacaklar
İran’da Ramazan ayı boyunca halka açık yerlerde yeme-içme yasak ve yasa dışıdır. Yani, polis sizi sokakta bir şeyler yiyip içiyor olduğunuzu görürse yakalayıp tutuklayabilir. Kurallar genellikle yabancılar için çok sıkı değil ve özür dileyip, kurallar hakkında bilginiz olmadığını anlattığınız takdirde herhangi bir sorunla karşı karşıya kalmazsınız. Ancak, her ülkenin olduğu gibi İran’ın da kendi inançlarına saygı göstermek ve yasalarına uymak en iyisidir. Ayrıca Ramazan ayında halka açık yerlerde sigara içmenin de yasak olduğunu bilmelisiniz.
Restoranların çoğu gün boyunca kapalıdır ve alabileceğiniz tek yiyecek soğuk atıştırmalıklardır. Ancak, tüm oteller yemek servisi yaptığı gibi yemek konusunda da endişelenmenize gerek yoktur. İran’da Ramazan ayında bir otelde konaklamıyor olsanız bile otelin restoranına giderek yemeğinizi rahatça yiyebilirsiniz. Ayrıca, İran’da Ramazan ayı boyunca tüm süpermarketler açık ve kendiniz için yemek pişirmek isterseniz, ihtiyacınız olan her şeyi satın alabilirsiniz.
Ramazan Ayında İran’a Gitmek
İran’da Ramazan ayı boyunca kolayca seyahat edebilirsiniz ve bunda endişelenecek bir şey yoktur. Yol üzerindeki restoranların çoğunun gün boyunca açık olduğunu söyleyebilirim. Çünkü bilirsiniz ki, evinden kilometrelerce uzakta yolda olan bir gezginin bir şeyler yemeye mutlaka ihtiyacı vardır.
Genel olarak, İranlılar yabancılara karşı çok kibar ve esnektir. Bir de Türk oldunuz mu daha da bir nezaket sahibi ve misafirperver oluyorlar. Eğer İran’da Couchsurfing yapmak istiyorsanız, Ramazan ayında da İranlılar sizi evlerine mutlaka davet edeceklerdir. Kendileri oruçlu olsalar dahi aç kalmamanız için size mutlaka bir şeyler hazırlayacaklardır.
Ramazan Ayında İran’a Seyahat Etmenin Artıları ve Eksileri
Eğer bir gurme gezginseniz, İran’a seyahat etmek için başka bir zamanı düşünmeniz daha iyi olabilir. Restoranların ve yemek servisi yapan yerlerin çoğu akşam iftardan sonra açılsa da, bazı restoranlar, özellikle çarşı alanlarında bulunan restoranlar, sadece öğle yemeği için yemek servisi yaparlar. Tebriz’e yaptığım son ziyaretimde, şehrin büyük çarşısında “Dizi” (geleneksel bir İran yemeği) denemeyi, sadece öğlen saatlerinde servis edildiği için Ramazan ayı boyunca kaçırmıştım.
Ramazan ayında İran’a seyahat etmenin en güzel yanı da, insanların çoğunun gün batımından sonra dışarı çıkmalarıdır. Böylece şehirlerin geceleri renkli ve çok canlı olmasına neden oluyor. Tabii ki, alkol ya da gece kulübü olmasa da, özellikle yaz akşamları İran’da bir hayli hareketli geçiyor. Tüm park ve bahçeler yediden yetmişe insanlarla dolup taşıyor. Akşam yemeklerini yiyor ve gece konaklamalarını çadırlarında yapıyorlar.
Görece diğer bir iyi şey de İranlıların Ramazan ayında sık sık seyahat etmiyor olmalarıdır. Böylece Ramazan ayı İran’da turizm açısından düşük bir sezon oluyor ve turistik yerler de daha az kalabalık oluyor. Ayrıca daha ucuz konaklama da yine bu ay yapılabiliyor. Hostelleri bilmem fakat oteller Ramazan ayında diğer aylara kıyasla biraz daha uygun fiyatlı olabiliyor.
Ayrıca Okuyun: İran’a Gitmeden Önce Öğrenmeniz Gereken Faydalı Farsça Kelimeler
Ramazan Ayında İran’da Ne Yenir?
Türkiye’de olduğu gibi İran’da da gün doğumundan önce yemekler yeniliyor. Buna İran’da “Sahari” deniliyor. Gün batımından sonra açılan oruç vaktine ise “Eftar” deniliyor.
Ramazan ayında İran’a seyahat ediyorsanız, bu özel lezzetleri mutlaka deneyin.
Zoolbia Baamieh – Tatlı şekerlemeleri sadece Ramazan ayında bulabilirsiniz.
Shol-e-zard – Pirinç, şeker, gülsuyu ve safrandan yapılmış olan bir puding.
Ramazan Ayında İran’da Ne Yapmalı?
Eğer müzeleri gezmek yerine yerel insanların geleneksel yaşamlarını gözlemlemek niyetindeyseniz, Ramazan ayı bu deneyim için biçilmiş bir kaftandır.
“Eftar” Sofrasına Katılın
Geleneksel bir İran evine misafir olmak için yeterince şanslıysanız, onlarla “Eftar” vakti sofradaki yerinizi almış olacaksınız. Ramazan ayında böyle bir ev sahibini nasıl bulacağınızı merak ediyor olabilirsiniz. İran’ın misafirperverliği ile o kadar da zor değil. Üstelik bir de Türk iseniz! İranlılar misafirliği, misafir ağırlamayı ve onlara kendi ritüellerini göstermeyi çok severler. Sormaya çekinmeyin!
Kadir Geceleri
İranlılar Kadir gecelerinde camilerde veya evlerinde toplanıyorlar, bütün gece Kur’an okuyor ve dualar ederek uyanık kalıyorlar. Bu tür törenleri görmek için camilere gidebilirsiniz. Ayrıca Hz. Ali’nin (Şii İslam’ın ilk imamı) 21. Ramazan gününde öldürüldüğüne inanılıyor ve o gece camilerde özel bir yas töreni yapılıyor.
Bu günlerde (Ramazan ayının 19 ila 23. günlerinde) alışveriş merkezleri gibi bazı yerler kapalı olabilir. Sadece Ramazan ayının 21. günü ulusal bir tatil olmasına rağmen, tüm dönem bir tatil gibi geçmektedir. Ramazan ayında İran’a bir seyahat düşünüyorsanız bunları göz önünde bulundurun.
Eyd-e-Fetr
Ramazan ayının son günü, “Eyd-e-Fetr” adı verilen kutsal bir gündür. İranlılar bu gün öğlen yemeği için misafir ağırlarlar. Bu gün için özel dua ederler ve camilerde yapılan törenlere gidip katılırlar. Eyd-e-Fetr, aynı zamanda İran’da 2 günlük ulusal bir tatildir.
Kudüs Günü (Qods)
Ramazan ayının son Cuma günü İran’da Kudüs Günü’dür. Bu gün bazı insanlar ana caddelerde Filistin’e destek olmak için yürüyüşler düzenliyorlar.
Doğruyu söylemek gerekirse, Ramazan ayı gerçekten İran’a seyahat etmek için uygun bir zaman değildir. Ancak seyahat tarihlerinizi belirlediyseniz veya uzun bir yolculuğa çıkmışsanız ve İran’ı geçmek üzere ülkeye geldiyseniz, seyahatinizden en iyi şekilde yararlanmanın bazı yollarını bulacağınızdan emin olabilirsiniz. Yeme-içme dışında herhangi bir şey ile karşı karşıya kalmazsınız.
