İran Mutfağı: Etli ve Vejetaryenler İçin Ghormeh Sabzi Yemeği

Khoresh-e Ghormeh Sabzi (خورش قورمه سبزی) yemeği İran mutfağın çok önemli bir yere sahiptir. Ghormeh Sabzi, İranlılar arasında en lezzetli ve popüler yemeklerden biridir. İran’da Ghorme Sabzi’yi sevmeyen neredeyse hiç kimseyle tanışmadım. İran’da neredeyse hemen her evde, her kesim tarafından Ghormeh Sabzi yapılır ve afiyetle yenir. Hatta her İranlı, annelerinin mutlaka dünyanın en iyi Ghormeh Sabzi yemeğini yaptığına inanırlar.

Bu lezzetli et ve sebze karışımı yemek İran mutfağında önemli bir yer tutuyor. Aromatik otlar, kısık ateşte pişirilmiş kuzu etleri, yumuşacık fasulye ve kurutulmuş limonların birleşimi, Ghormeh Sabzi’yi çok lezzetli ve besleyici hale getiriyor.

Sizlere bu yazımda, Ghormeh Sabzi yemeği hakkında bilgiler vereceğim. Ghormeh Sabzi yemeğini yapmak için gerekli malzemeler nelerdir, nasıl pişirilir ve sunumu hakkında bilgileri okuyun ve sonra kendiniz bu güzel yemeği yapmayı bir deneyin.

Ghormeh Sabzi Yemeği İçin Gerekli Malzemeler

4-6 kişilik

• 2 kilo kuşbaşı doğranmış et (kuzu veya dana eti)
• Geceden ıslatılmış 1 su bardağı kırmızı barbunya
• İnce doğranmış 1 büyük soğan
• 4 demet maydanoz
• 1 demek kişniş
• 2 büyük pırasa veya 4 yeşil soğan (yalnızca yeşil saplar)
• 1 küçük demet taze çemen veya 1 çorba kaşığı kuru çemen (çok fazla çemen otu Ghormeh Sabzi’nin acı tat vermesine neden olur)
• 3-4 kurutulmuş limon veya 3 yemek kaşığı taze sıkılmış limon suyu
• 1 çay kaşığı zerdeçal
• Tatlandırmak için tuz ve karabiber
• Bitkisel yağ
• Su

Ghormeh Sabzi için kullanılan en iyi fasulye çeşidi barbunya fasulyesidir. Fasulyelerin en az 2-3 saat suda dinlendirilmesi ve kullanımından önce süzülmesi gerekiyor. Ya da İranlıların yaptığı gibi fasulyeleri geceden suya bırakıp dinlendirebilirsiniz. Böylece yemek daha lezzetli olur ve sindirimi kolaylaşır.

Ghormeh Sabzi yemeğinde taze otlar ve sebzeler önemli bir rol oynar. Neredeyse tüm İran yemeklerinde görülen soğanın dışında, sebzelerin en yaygını maydanoz, ıspanak ve çemen otu bitkisidir. Yemeğe tat veren aromayı arttırmak için kurutulmuş çemen kullanabilirsiniz. Ayrıca kişniş, yeşil soğan ve hatta sarımsak da ekleyebilirsiniz.

Kuzu eti, İran mutfağının vazgeçilmezidir. Kuzu etinin damak çatlatan lezzeti Ghormeh Sabzi ile birleştiğinde ortaya enfes bir tat çıkıyor. Buna ek olarak, lezzeti arttırmak için kuzu kemiği de ekleyebilirsiniz. Eğer fazla yağdan kaçınmak istiyorsanız kuzu eti yerine dana eti kullanabilirsiniz.

İran mutfağında pirincin yeri ayrıdır. Neredeyse her evde pirinç yemekleri yapılır. İran’da çok sayıda pirinç çeşidi var fakat her birinin tadı ve yeri ayrıdır İran mutfağında.

Ghormeh Sabzi Yemeği Nasıl Yapılır?

Gelelim en önemli aşamaya. Ghormeh Sabzi yemeği nasıl yapılır?

Fasulyeleri bir gece önceden bekletin. Eğer bekletmediyseniz üç saat boyunca büyük bir su kabında dinlendirin ve her saat suyunu değiştirin. Sebzelerinizi yıkayın ve kurulayın, ince ince doğrayın ve orta ateşte 15 dakika kadar yağ ile sote etin.

Orta büyüklükte bir tencerede soğan, kuzu etleri ve zerdeçalı (veya safran) kısık ateşte yağını sote edin. Et güzel bir renk almalı. Etleri tuz ve karabiberle baharatlayın ve 4-5 bardak su ekleyin. Yarı pişmiş et elde etmek için 10 dakika kaynatın.

Suda dinlendirdiğiniz fasulyeleri süzün ve tencereye ekleyin, 20 dakika kadar pişirin. Sebzeleri tencereye ekleyin ve en az 3-4 saat pişirin. Son bir saat kala kurutulmuş limonu tencereye ekleyin.

Not: Ghorme Sabzi yemeğini yavaş ve düşük ısıda pişirmelisiniz. Ne kadar uzun süre pişirilirse tadı o kadar iyi olur. Ayrıca ertesi gün yeniden ısıtıldığında tadı daha iyi olur.

Vejetaryen Ghormeh Sabzi Yemeği İçin Gerekli Malzemeler

Vejetaryenler için vegan Ghormeh Sabzi yemeğinde et yerine ceviz kullanabilirsiniz. Pişirme yöntemi aynıdır. Ceviz haricinde mantar da kullanabilirsiniz.

4-6 kişilik

• Geceden ıslatılmış 1 su bardağı kırmızı barbunya
• 250 gram temizlenmiş, dilimlenmiş mantar
• İnce doğranmış 1 büyük soğan
• 3 su bardağı kıyılmış taze maydanoz
• 3 su bardağı kıyılmış pırasa veya yeşil soğan
• 1 su bardağı doğranmış taze kişniş
• 1 su bardağı doğranmış taze çemen veya 1 yemek kaşığı kuru çemen otu
• 4-5 dilim kurutulmuş limon
• 1 çay kaşığı zerdeçal
• Tat vermek için tuz, karabiber ve limon suyu
• Bitkisel yağ/zeytin yağ

Vejetaryen Ghormeh Sabzi Yemeği Nasıl Yapılır?

Büyük bir tencereye fasulyeleri ekleyin, üzerini birkaç santim dolacak şekilde ayarlayın ve kapatıp, orta-yüksek ateşte kaynatın. Isıyı azaltın, tencereyi üzerini biraz aralık bırakarak kapatın. Fasulyeler yumuşayana kadar pişirmeye devam edin.

1/3 su bardağı bitkisel yağı büyük bir tavada orta ateşte ısıtın, doğranmış otları yaklaşık 10-15 dakika veya renkleri değişene kadar soteleyin. Sık sık karıştırmayı unutmayın.

Geniş bir tencerede yemeklik doğranmış soğanları 2-3 yemek kaşığı sıvı yağda pembeleşinceye kadar kavurun. Zerdeçal otu ekleyin ve iyice karıştırın.

Sotelenmiş otları, haşlanmış fasulyeleri, kuru limonları, tuzu ve karabiberi tencereye ekleyin. Üzerini 2 parmak geçecek kadar su ekleyin. Orta-yüksek ateşte kaynatın. Isıyı azaltın. Tencereyi kapatın ve 45 dakika kadar düşük ısıda pişirin.

Bu esnada büyük bir tencerede 2 yemek kaşığı bitkisel yağı orta-yüksek ateşte ısıtın. Mantarları ekleyin ve sularının çoğunu bırakana kadar pişirin. Mantarları tencereden çıkarın, bir kaseye koyun ve üzerine limon suyu serpin.

Mantarları, düşük ısıda pişmeye devam eden tencereye ekleyin ve kısık ateşte 15-20 dakika daha pişirin. Tatlandırın ve baharatını ayarlayın. Gerekirse biraz daha su ekleyin.

Sunumu dilerseniz yanına pirinç pilavı ile yapabilirsiniz.

Afiyet olsun!