Yazı İçeriği
İran İslam Cumhuriyeti bayrağını üstten alta doğru sıralarsak, yatay olarak aynı kalınlıkta yeşil, beyaz ve kırmızı üç şeritten oluşuyor. Bayrağın ortasındaki amblemde Arapça Allah yazısının süslemesini ve kutsal şehitlik seviyesi sembolü olan lale çiçeği görünümüyle zenginleştirildiğini görebilirsiniz. Yeşil bandın alt kenarında ve kırmızı bandın üst kenarında 11’er adet kûfi yazıyla “Allah-u Ekber” yazar. Resmi adı İran İslam Cumhuriyeti, Güneybatı Asya’da yer almaktadır. Güneyde Fars ve Umman Körfezi, kuzeyde ise Hazar Denizi ile çevrilidir. Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Pakistan, Afganistan ve Türkmenistan ile kara sınırına sahiptir. 2021 yılı tahmini İran nüfusu 85 milyon kişi civarındadır. Resmi dili Farsça’dır. Ülke nüfusunun; %51’ini Farslar, %24’ünü Azeriler, %8’i Mazandariniler ve Gilakiler, %7’sini Kürtler, %3’ünü Araplar, %2’sini Türkmenler (Meşhed), %2’sini Beluçlar, diğer %2’sini Lurlar ve geri kalan nüfusun %1’ini de başta Ermeniler ve Kazaklar olmak üzere diğer etnik azınlıklar oluşturuyor. İran’ın resmi kullanılan para birimi İran Riyali’dir fakat halkın kullandığı para birimi Tümen’dir. İran Türkiye’den bir buçuk saat ileridedir.
İran’ın Başkenti: Tahran
Tahran hem İran’ın başkenti hem de en büyük şehridir. Aynı zamanda İslam devrimi mücadelesinde önderlik yapmış bir şehirdir. Bu devrim hem Müslüman aleminde hem de tüm dünyada türünün tek örneğidir. Tahran’ın nüfusu 16 milyon civarındadır. Tüm İran nüfusunun yüzde 5’te biri Tahran’da yaşamaktadır. Tahran ismi Farsça’da ‘sıcak yer’ anlamına geliyor. Burada yaz aylarında sıcak dönemler bir hayli yoğun yaşanıyor.
Şehrin güneyinde yaşayan halk gelir düzeyi düşük kesimi oluşturuyor. Yerleşim yerleri geleneksel tuğla evlerden ve tek katlı yapılardan oluşmaktadır. Tahran’ın kuzey bölümü ise halkın gelir düzeyi yüksek yerleşim yerlerinden oluşuyor. Buradaki evler villa tarzı yapılmıştır ve geniş bulvarlarıyla, şık restoranlarıyla şehrin zengin kesimidir. Metro ağı toplam 5 hattan oluşmaktadır. Toplam 60 istasyondan oluşan metro ağının uzunluğu ise 140 kilometredir. 1999-2000 döneminde kullanıma açılmıştır.
İrangezirehberi.com ile İran gezinizi planlayın ve Orta Asya’nın görkemli ülkesine ilk adımı atın! İran, göz alıcı mimari eserleri, büyüleyici doğa ve uçsuz bucaksız çöl manzaraları, öğretici kültürü ve ön yargılarınızı kıracak derecede şaşırtıcı misafirperverliği ile dünya üzerinde yer alan en değerli ve en merak edilen ülkelerden biridir. İslam dünyasının Şii Müslüman nüfusunun tamamını topraklarında besleyen İran, çok kültürlü bir mozaik başyapıtıdır. 3000 yıllık Pers kültürü, Şiraz‘daki antik Persepolis kalıntıları, dünyanın yarısı İsfahan’ın görkemli tarihi eserleri, olağanüstü Kaçar konakları, dünyaca ünlü ışıltılı müzeleri, cennetten bir köşe gibi olan Safevi bahçeleri, turkuaz renkte çini ve elmas işlemeli mekânları İran’ı görkemli kılan başlıca özellikler arasındadır.
İran’a gitmeniz için aslında sizlere birçok neden sıralayabilirim. İran Gezi Rehberi’ni tamamen okuyup bitirdikten sonra eminim ilk işiniz İran uçak bileti bakmak olacaktır. Modern başkent Tahran başta olmak üzere İran’ın hemen hemen tüm şehirleri, içerisinde geleneksel kültürün o muhteşem izlerini barındırıyor. Misafirperver halkı, parklara çadır atan aileler, gençlerin gelyan (nargile) tutkuları ve restoranlarında pişen İran mutfağına özgü lezzetli yemekler buranın geleneksel yapı taşlarını oluşturuyor.
İslami eserlerinin yanı sıra arkeolojik açıdan da hala keşfedilmemiş olan ve hala keşfedilmeyi bekleyen pek çok eserin bulunduğu İran, mevcut yapısı gereği sunmuş olduğu İslam turizminin yanında gelişmiş ve modernize olmuş şehir yaşantısı ile her yaştan birçok ziyaretçiye hitap edecek canlılığı ve enerjisi ile gezinizi olabildiğince en rahat ve keyifli şekilde geçirmenizi sağlayacaktır.
İran, gezilecek yerler bakımından o kadar zengin ki her şehri ayrı bir tarihe kapı aralıyor. Mescitleri, sarayları, kapalı çarşıları, müzeleri ve doğal güzellikteki park ve bahçeleri ile İran’ı, adeta yeryüzündeki bir cennet olarak adlandırabilirim. Bu zenginlikleri görmek adına sizi de İran’ı görmeye davet ediyorum.
İran’a bir gezi planlıyor olabilirsiniz ve belki de bu planınızı çevrenizdeki arkadaşlarınıza, eş ve dostlarınıza da söylemişsinizdir. Fakat genelde hep; “İran’a sakın gitme”, “İran’da şeriat var” ve “İran çok kötü bir ülke” gibi uzayıp giden sözler söylemişlerdir. İran’a ilk seyahatimi 2013 yılının Haziran ayında yapmıştım. O zamanlar İran’a gidiyorum dediğimde çevremdeki insanlar bana yukarıda yazdığım sözleri söylemişlerdi. Belki siz de bu sözlere maruz kaldınız ya da gidecek olanlar maruz kalacaktır. İran’a aslında hep bir ön yargı ile yaklaşmışızdır. Bu ön yargı ne yazık ki halen daha günümüzde devam etmektedir. Oysa ki, İran öyle sanıldığı kadar kötü ve tehlikeli bir ülke değil ve hiç olmadı da zaten. Yanı başımızda komşumuz olan İran, gözden ve gönülden hep ırak olmuştur.
Yukarıda da bahsettiğim gibi, İran’a mutlaka bir kere de olsa gitmeliyiz. İran, dünyanın en eski medeniyetlerine ev sahipliği yapan toplam on dokuz (19) UNESCO Dünya Mirasını içerisinde barındırıyor. İran’a gitmek için pek çok neden var aslında. Altın sarısı çölleri, karlı dağları, yoğun yağış alan ormanları güzel manzaralara kapı aralıyor.
İslam kültürünü ve eski Pers tarihinin son derece zengin havasını burada soluyabilirsiniz. Bu asırlık gelenekleri günümüze kadar taşıyan şairlerin anıtlarını, sanatçı ve tüccarları her köşe başında görebilirsiniz. Olağanüstü Pers mimarisi ve Safevi eserleri çöller arasında bin yıllık hâkimiyetini sürdürüyor. Modern İran, kaotik trafik kalabalığı içerisinde, lüks yaşantısı ve şık giyimli insanlarını düşük gelirli halkı ile çok iyi bir şekilde harmanlamış olduğunu göreceksiniz. İranlıların kuşkusuz şimdiye kadar gezdiğim ülkeler arasında en arkadaş canlısı insanlar olduğunu söyleyebilirim. Bir dükkâna uğradığınızda hemen size bir çay veya şekerleme ikram edilir. Türk olduğunuzu öğrendikleri zaman ise evlerine bile misafir edebilecek kadar samimi ve sıcak insanlardır.
İran’ı dört mevsim tüm yıl boyunca ziyaret edebilirsiniz. Doğa, kültür ve tarih meraklıları için eşsiz bir ülke burası. Orta doğunun mistik atmosferini burada soluyabilirsiniz. Dünyanın en büyük su mağarası, en sıcak çölleri ve yüksek dağlarını burada bulacaksınız. Zengin bir kültürel mirasa ev sahipliği yapan İran, deneyimli seyahat edenler ve seyahatini yazıya dökenler tarafından hep dünyanın en misafirperver ve en iyi gezilecek ülkelerinden biri olduğunu söylemişlerdir.
Başkenti Tahran olan İran’ın resmi dili Farsça’dır. Türkiye’nin doğusu ile sınır olan İran’ın kuzey kesimlerinde Türkçe dili anlaşılabilir derecede konuşuluyor. Tebriz, Türk turistler için konuşup anlaşmada en ideal şehirlerden biridir. Burada İran Türklerinin yaşıyor olduğunu göreceksiniz. Tebriz’de Azerbaycan Türkçesi konuşan yerel halk ile iletişim kurmakta sıkıntı çekmeyeceksiniz.
Müslüman bir ülke olan İran, mezhep olarak Şii inancı ve on iki imam (İsna Aşeriye) rehberliğini benimsiyor. Burada 3 vakit ezan okunur ve namaz kılınır. Ezanları, ülkemizde okunan ezanlardan farklılık gösterir. 1979 yılında İran İslam Devrimi’nden itibaren ülkenin resmi adı “İran İslam Cumhuriyeti” olmuştur.
Eğer zihninizde halen daha yer edinmiş İran’a olan ön yargılarınız varsa, o zaman İran gezi rehberini karıştırmaya devam edin. Rehber size İran gezinize yönelik seyahat ipuçları, yeme-içme, konaklama, güvenlik, ulaşım ve daha birçok temel bilgileri verecektir.
İran Seyahat Hazırlığı
Bir seyahate çıkmadan önce mutlaka o ülke hakkında detaylı bir araştırma yaparız. Gezilecek yerler, yeme-içme, ulaşım ve konaklama gibi temel bilgileri araştırmak ve planlamak seyahatimizi kolaylaştıran faktörler arasındadır. Şu an okumuş olduğunuz İran Gezi Rehberi bahsettiğim temel bilgilerin yanı sıra detaylı birçok başlığı içeren bilgiler sunuyor. Önceliğiniz bu rehberi okumak ve işinize yarayacağını düşündüğünüz yerleri not almak veya yazıcıdan bir çıktı almanız yönünde olacaktır.
İran, bizlerden vize istemeyen bir ülke. Pasaportunuzun geçerlilik süresi minimum 6 ay veya üzeri olması yeterli olacaktır. İran’da 90 gün (3 ay) süre ile kalabilirsiniz. Eğer yaz aylarında İran’a gitmeyi düşünüyorsanız havaların kavurucu derecede sıcak olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Özellikle de ülkenin güneyinde kalan şehirleri. Dolayısıyla şapka, güneş kremi gibi gereçleri çantanızdan eksik etmeyin. Kadınlar yanlarında başlarını kapatacak bir örtü getirmeleri gerekiyor. Erkekler ise ne yazık ki kapri, şort giyemiyorlar fakat uzun bir pantolon ve kısa kol gömlek veya tişört giyebilirler.
Tebriz ve İsfahan’a göre Tahran uçak bileti fiyatları nispeten daha uygun oluyor. İstanbul-Tahran uçak bileti kapsamında ucuz uçak bileti almak için mutlaka seyahatinizi 4-5 ay öncesinden planlayarak biletinizi de bu süre içerisinde alın. Unutmayın ki, uçak bileti 4-5 ay öncesinden alındığı takdirde oldukça ucuza geliyor. Seyahat tarihiniz esnekse gidiş-dönüş uçak biletlerinizi hafta içi Salı veya Çarşamba günlerine almaya çalışın. Bu günlerde uçak biletleri daha ucuz fiyatlı olabiliyor.
Mümkünse ergonomik bir sırt çantası ile İran’a gidin. Gün içerisinde şehir gezintilerinizi 15-20 litrelik küçük çantalar ile gerçekleştirin. Mevsim, sıcaklık önemli. Hangi mevsimde gideceğiniz doğrultusunda yanınıza mevsimlik uygun elbiseler alın. Yaz aylarının kavurucu sıcaklarında sandalet veya yazlık hava alabilen ince ayakkabılar yanınızda getirin.
Özellikle kadınlar daha çok steril ortamlarda kalmak isterler. Kadınlar kendi özel temizlik kitlerini yanında bulundurmasını tavsiye ediyorum. Genel itibari ile iç çamaşırı, tişört ve yedek pantolonlar mutlaka çantanızda bulunsun.
İran’a mümkün mertebe Euro (€) veya Dolar ($) ile gidin. Paralar gıcır olsun. Tahran’daki bazı döviz büroları eskimiş, kırışmış paraları kabul etmeyebiliyor. Türk parası Riyal karşısında Euro ve Dolara göre nispeten daha ucuz. Cebinizde nakit Tümen ile gezin. Kredi kartı kullanımı oldukça kısır bir ülke. Sadece havaalanı ve alışveriş merkezlerinde kredi kartı kullanabilirsiniz. Eğer bir İran halısı satın almak isterseniz kredi kartınızı kullanabilirsiniz. Tüm öngörülebilen seyahat masraflarınız için yanınızda yeterli nakit para taşıyın.
İran’a gittiğinizde burada yer alan bilgiler dışında, karşılaşacağınız değişiklikleri konuya yorum olarak yazın veya e-mail adresime deneyimlerinizi bildirin.
İran’ı Gezmek İçin En İyi Zaman Nedir?
İran, coğrafi konumu ve rakımı sayesinde yıl boyu değişken iklim çeşitliliğine sahiptir. İran’a gitmeye karar vermeden önce bölgesel sıcaklıkları kontrol etmekte fayda var. İran’ın hangi şehrine gidecekseniz ona göre bir araştırma yapmalısınız. Çünkü İran’ın kuzeyi, iç kesimleri ve güneyi 5, 10+- derece farklılık gösterebiliyor. Örneğin Ocak ayında Tebriz 10 derece iken, Bender Abbas’da sıcaklık 25 derece olabiliyor.
Eğer yaz aylarında güneye gidecekseniz 40 derece sıcaklık hissetmeye hazırlıklı olmalısınız. Kısacası İran’da kış ayları kuzey ve iç kesimler soğuk iken, güney kesimlerde kavurucu sıcaklıkları yaşayabilirsiniz.
İran’a Gitmeden Önce Bilmeniz Gerekenler
İran’a gitmek hiçte sanıldığı kadar zor değil. Uluslararası ilişkileri gelişiyor, turizmi her geçen gün büyüyor ve dış basında kendine daha fazla yer ediniyor. Yeterince iyi bir seyahat planlama ve araştırma ile kapalı gibi görünen İran’ı kolayca gezebilirsiniz. Ülkenin genel kurallarına uyduğunuz takdirde geziniz sandığınızdan da çok keyifli geçecektir.
Misafirperver bir ülkeye gidecek olduğunuzu bilin. Burada İranlılar turistlerin geneline iyimser yaklaşıyor olsa da Türklere daha bir samimi yaklaşım göstermekteler. Türk olduğunuzu öğrenen İran halkı mutlaka bir yemek, çay daveti veya evlerine misafir etmek için talepte bulunacaklardır. Bu talepleri karşısında şaşırmayın. Bu, onlar için gayet normal bir davranıştır. Keyfini çıkarmaya bakın!
Muazzam Pers tarihinin koridorlarından geçeceksiniz. Safevi dönemini yerinde yaşayacaksınız. Şahane manzaralara ve göz alıcı mimari yapılara tanık olacaksınız. Ulaşım ve konaklama açısından sınırlı seçeneklerin olduğu İran’da turizm altyapısının eksikliğini kısmen de olsa görebilirsiniz. İran otel fiyatları pek pahalı sayılmasa da özellikle turizm sezonu fiyatlarda yükseliş görülebiliyor. Orta Asya’nın diğer bölgelerine kıyasla, bütçe dostu hosteller standart fiyatlar olarak hizmet veriyor.
Couchsurfing İran’da yasaklı olmasına rağmen, oldukça büyük bir kesimin bu topluluğun bir parçası olduğunu unutmayın. Mutlaka İran’a gitmeden önce Couchsurfing üzerinden konaklamak için bir talepte bulunun.
Yalnız kadın başınıza seyahat edecekseniz bazı zorluklar yaşayabilirsiniz burada. Kendi başınıza şehirlerde dolaşıp zaman geçirdiğinizde İranlı erkeklerin bakışlarına maruz kalabilirsiniz. Özellikle büyük şehirlerde ıslık veya söz sataşmaları olabiliyor. Siz duruşunuzu bozmayın ve mütevazı, sağduyulu bir şekilde karşılık verin.
İran’da İslami rejimin getirmiş olduğu kurallara uyduğunuz takdirde gayet güvenli bir gezi deneyimi yaşayabilirsiniz. Erkeklerin birkaç rahatsız edici bakışlarının yanı sıra, İran oldukça güvenli bir ülkedir. Her yerde duvarlarda, cadde ışıklandırma direklerinde İran-Irak savaşında şehit düşmüş askerlerin resimlerini göreceksiniz.
Bilgiler bununla sınırlı değil. Site içerisinde gezinmeye devam edin. İran hakkında vermiş olduğum pek çok bilgi mevcut. Tüm araştırmalarınız sonrası sorularınızı toparlayın ve bana sorun. İran seyahatinizi planlamanıza yardımcı olayım!
