Yazı İçeriği
Merhaba sevgili dostlar,
Balkan ülkeleri görece hem ekonomik hem de bizlere vizesiz serbest dolaşım hakkı tanıdığı için hepimizin tercih ettiği yurt dışı destinasyonların başında geliyor. Üsküp, Belgrad, Tiran gibi başkent şehirlerin yanı sıra Bosna Hersek‘te başkent Saraybosna da sıkça tercih ediliyor ve ilk varış yeri olarak geliniyor.
Saraybosna’nın turistlere sunduğu pek çok şey vardır. Balkanlar’ın en güzel şehirlerinden biridir. Hem tarihi hem de kültürel olarak zengin olan Saraybosna şehri, gezginler için de birçok ilgi çekici yer sunuyor. Saraybosna’da ziyaret edebileceğiniz bazı turistik yerlerden bahsetmek istiyorum.
Başçarşı: Saraybosna’nın kalbi olarak nitelendirilen Başçarşı, çarşılar, kahvehaneler ve restoranları ile ünlüdür. Burada Osmanlı döneminden kalma tarihi yapılar bulunuyor.
Latin Köprüsü: 16. yüzyılda inşa edilmiş olan bu köprü, Saraybosna’nın sembolik yapılarından biridir.
Saraybosna Ulusal Müzesi: Müze, Bosna Hersek’in tarihi ve kültürel mirasını sergilemektedir.
Gazi Hüsrev Bey Camii: Osmanlı döneminde inşa edilmiş olan bu cami, şehrin en önemli dini yapılarından biridir.
Saraybosna Şehir Tiyatrosu: 1921 yılında açılan tiyatro, Balkanların en eski tiyatrolarından biridir ve dünya çapında birçok ünlü sanatçıya ev sahipliği yapmıştır.
Saraybosna Ulusal Kütüphanesi: Saraybosna’nın en etkileyici yapılarından biri olan bina, günümüzde Saraybosna Ulusal ve Üniversite Kütüphanesi olarak kullanılıyor.
Saraybosna Umut Tüneli: Saraybosna Kuşatması sırasında inşa edilmiş olan bu tünel, şehrin dışındaki Bosna’dan gıda, ilaç ve askeri teçhizat getirmek için kullanılmıştır.
Saraybosna, tarihi, kültürel ve doğal güzellikleri ile herkes için eşsiz bir Balkan şehridir. Saraybosna seyahatiniz sırasında mutlaka bu yerleri ziyaret etmenizi öneririm.
Ayrıca Okuyun: Saraybosna Gezi Rehberi
Peki, gelelim Umut Tüneli hakkında bazı bilgilere..
Umut Tüneli Hakkında Bilgi
Temmuz 1993’ten Şubat 1996’ya kadar, Saraybosna Kuşatması sırasında Saraybosna’nın dış dünya ile bağlantısı tamamen kesilmişti. Bu süre zarfında, kuşatma altındaki şehrin hayatta kalması için en büyük umut, evet, Umut Tüneli’ydi…
Tünelin yapımı altı aydan fazla sürmüş ve kazı işlemleri yalnızca kazma ve kürek kullanılarak yapılmış. Kazı işlerini yapan kişilerin tek ışık kaynağı, ‘savaş mumları’ adı verilen ve yemeklik yağla doldurulmuş kaplarla sağlanıyormuş.
30 Temmuz 1993 gecesi, tünel nihayet tamamlanmış ve güvenli bir çıkış noktası sağlanmıştı. Yaklaşık 800 metre uzunluğunda olan tünelin genişliği ise bir metreden biraz fazla ve ortalama yüksekliği 1,5 metredir.
Savaşın ardından, tünelin yaklaşık 20 metrelik kısmı müzeye dönüştürülmüş ve modern tarihin en uzun süreli kuşatması olan Saraybosna Kuşatması’nın acı dolu hatıralarını unutmamak için tüm ziyaret edenlere gösterilmesi hedeflenmiş.
Umut Tüneli – Ev Girişi
Saraybosna Kuşatması, Bosna Savaşı sırasında Bosna Hersek’teki etnik çatışmaların bir parçasıydı. Sırp güçlerin kuşatması, Saraybosna’nın merkezinde yaşayan Boşnak nüfusu ne yazık ki yiyecekten mahrum bırakmış, savunmasız hale getirmişti. Bu durum karşısında şehri terk etmek zorunda kalan Boşnaklar, Umut Tüneli gibi gizli geçitler sayesinde hayatta kalmakta dirençli hale gelmişlerdi.
Saraybosna’da kazılan tüneller, havalimanının altında, Birleşmiş Milletler kontrolü altında olan bir bölgede yer almakta. Bu yerin seçimi, tünellerin Sırp güçlerin dikkatini çekmeden inşa edilmesine izin veren mükemmel bir örtü sağlamasıydı. Tünel ayrıca Bosna ordusu tarafından savunulmuş ve Boşnakların hayatta kalması sağlanmıştı.
Umut Tüneli ve tünele giriş sağlanan ev, Bosna Hersek tarihinde önemli bir yere sahip olup, dönemin sembolü haline gelen yapılardan ikisi olmuştur. Evin dış cephesinde halen daha kurşun izleri görülebilmektedir.
Sinevizyon Odası
Saraybosna Kuşatması’nın acımasızlığını görmek isteyen birçok insan, tünelle ilgili görüntüleri izlemeyi tercih ediyor. Bu görüntüler, tünelle ilgili her şeyi anlatırken, Saraybosna Kuşatması’nın gerçek yüzünü de gösteriyor. Ayrıca, tünelin nasıl inşa edildiğini, neden bu bölgenin seçildiğini ve nasıl yapıldığını anlatıyor.
Umut Tüneli’nin tarihi, Saraybosna’ya yapılan zulmün en çarpıcı örneklerinden biridir. Ancak, tünel aynı zamanda insanların hayatta kalma mücadelesini ve dayanıklılığını da gösteren bir semboldür. Bu nedenle, tüneli ziyaret etmek, savaşın etkilerini anlamak ve insanların hayatta kalmak için nasıl bir mücadele verdiklerini öğrenmek isteyenler için mutlaka ziyaret edilmeli diye düşüyorum.
Hatıralık Eşya Dükkanı
Saraybosna Umut Tüneli’ne yapılan ziyaretler genellikle tarihi anıtlara olan saygıdan dolayı yapılıyor. Bu ziyaretlerin bir hatıra olarak kalması için hatıralık eşya almak da kabul edilebilir bir uygulama. Saraybosna Kuşatması sırasında yaşananları anlatan bir hatıralık eşya dükkanı, savaş kartpostalları ve diğer ilginç hatıralık eşyaların satışına ev sahipliği yapıyor.
Umut Tüneli Müzesi
Müze, birkaç oda ve tünel girişiyle sınırlı bir alana sahip. Sergilenen eserler, kuşatma sırasında tünellerden taşınan malzemelerdir. Müzede ayrıca, taşınan malzemelerin depolanmasında kullanılan çantalar da sergilenmektedir. Dikkat çeken bir nokta ise tünelin oksijen seviyesinin düşük olmasıdır ve bu nedenle tüneli ziyaret edecek olanların maske takmaları gerekiyor. Ancak merak etmeyin, tünelin sadece küçük bir bölümünden geçeceğiniz için maskeye ihtiyacınız olmayacak.
Umut Tüneli
Umut Tüneli, Bosna Savaşı sırasında önemli bir rol oynadı. Tünel, özellikle Boşnak askerlerin kendilerini savunmaları için inşa edilmişti. Ayrıca, sivil halkın tahliyesi ve insani yardım malzemelerinin Saraybosna’ya girişi için de kullanılmıştı.
Tünel aynı zamanda, savaş sırasında Saraybosna’da yaşayanların ihtiyaçları için hayati önem taşıyan yiyecek, yakıt ve silah gibi malzemelerin taşınması için de kullanıldı. Bu nedenle, tünelin stratejik önemi yadsınamaz.
Tünelin en önemli kullanıcısı ise eski Bosna Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç’ti. Tünel, İzzetbegoviç ve diğer Bosnalı liderlerin güvenli bir şekilde tahliye edilmesine izin verdi ve bu da onların savaşın seyrini etkilemesinde önemli bir faktör oldu.
Bugün, Saraybosna Umut Tüneli, Bosna Hersek’in önemli bir turistik mekanıdır. Burayı ziyaret ederek, tünelin geçmişteki kullanımını gözlemleyebilir ve tünelin önemini anlamak için müzeyi ziyaret edebilirsiniz.
Saraybosna Başçarşı’dan Umut Tüneli’ne Nasıl Gidilir?
Saraybosna’dan Umut Tüneli’ne ulaşmanın iki yolu vardır:
İlki, bir taksiye binmeyi tercih edebilirsiniz. Şehir merkezinde taksi bulmak kolaydır. Taksi şoförleri genellikle sizi beklemeyi ve şehir merkezine geri götürmeyi teklif edeceklerdir. Siz Umut Tüneli’ni gezerken taksi şoförü bekleme süresi için sizden ödeme talep etmeyecektir, ancak taksi ile Başçarşı’dan Umut Tüneli’ne gidiş-dönüş için yaklaşık 60 KM ödemeye hazır olun.
Bir diğer yöntem ise tramvay aktarmalı otobüs yolculuğudur. Başçarşı’dan geçen 3 numaralı tramvaya binin ve son durak olan Ilidza’da inin. Durağın karşısında, Donji Kotorac’a giden 32A numaralı otobüsün kaldığı durağı göreceksiniz. Buradan kalkan otobüs sizi Umut Tüneli’ne götürecektir.
Ayrıca Ilidza tramvay durağından direkt tünellere yürümeyi de düşünebilirsiniz. Bu ise yürüme temponuza bağlı olarak yaklaşık 30-40 dakika sürecektir.
Umut Tüneli’nin Saraybosna Havalimanı’na uzaklığı 5, şehir merkezine uzaklığı 12, şehirlerarası otobüs terminaline uzaklığı 12 kilometre ve Donji Kotorac tramvay durağına uzaklığı 600 metredir.
Umut Tüneli girişi için bilet fiyatı yetişkinler için 10, öğrenciler için 5 KM’dir. Tünelin yaklaşık 20 metresi dolaşılabiliyor. Umut Tüneli haftanın her günü 09:00 – 15:30 saatleri arasında açıktır.
Saraybosna Umut Tüneli, Bosna Hersek’in tarihi ve kültürel mirası açısından büyük bir öneme sahiptir ve bu nedenle mutlaka burayı ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Tünel, kuşatma altındaki Saraybosna halkının mücadelesini ve dayanıklılığını yansıtmakla birlikte insanoğlunun ne kadar güçlü ve umutlu olduğunu da bizlere hatırlatıyor.
Ayrıca Okuyun: Saraybosna’dan Mostar’a Nasıl Gidilir?
Arkadaşlar YouTube’da ‘See You in Türkiye’ adında bir kanala sahibim. Burada ülkemizin tarihi ve turistik yerlerini, doğal güzelliklerini, mutfak ve kültürel zenginliklerini dünyaya tanıtmaya çalışıyorum. Çalışmalarımı desteklemek ve daha fazla kişiye ulaşabilmek adına rica etsem abone olabilir misiniz? Desteğiniz için teşekkür ederim.
