Yazı İçeriği
Asya ve Avrupa arasında bir geçit olan Azerbaycan‘ın yemek ve mutfak kültürü çoğunlukla Hint, Çin, Türk, İran, Ortadoğu ve Akdeniz etkilerini içermektedir. Bu yörelere ait çeşitli yemeklerin olduğu Azerbaycan mutfağı birden fazla lezzetli örnekler içeriyor.
Azerbaycan, yüzlerce yıl süren kadim bir tarihe dayanan kendine özgü jeopolitik, dilbilimsel, etnik, dini ve kültürel kimliğe sahiptir. Tüm bu farklılıklara rağmen ortak olan tek şey Türk, Fars, Rus ve diğer etkilerin bir birleşimi olduğudur. Azerbaycan’a yapılacak bir seyahatte bu güzel ülkenin mutfağından önce şaşırtıcı bir dizi doğal güzelliği ve mimari ihtişamı daha baskın olarak öne çıkacaktır.
Azerbaycan mutfağından bahsetmeden önce burada görülmeye değer bazı yerlerden bahsetmek istiyorum.
Bilgah Plajı
Bilgah Plajı, Azerbaycan’ın en popüler halk plajlarından biridir. Bakü‘ye 25 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Absheron Yarımadası’nın kuzeydoğu ucunda, hayal ettiğiniz tropik bir cennet gibi. Yaz tatillerinde Azerbaycan’a vizesiz gelerek burada bir kilometrelik kum plajın ve güneşin tadını çıkarabilirsiniz.
Shikhov Plajı
Shikhov Plajı, Bakü’nün ana şehir merkezine otobüsle sadece 15 dakikalık mesafededir. Toplu taşıma araçları ile kolayca ulaşılabilir. Park etme ile ilgili sorunlar nedeniyle kiralık bir araçla giderseniz park sorunlarıyla karşılaşabilirsiniz. Azerbaycan’ın en temiz plajlarından biri olarak kabul ediliyor.
Azerbaycan Halı Müzesi
Azerbaycan Halı Müzesi, 1967 yılında kurulmuştur. Eskiden Azerbaycan Devlet Halı ve Halk Uygulamalı Sanatlar Müzesi olarak anılıyordu. Tunç Çağı, Eski Çağ ve erken Orta Çağ ile ilgili merakları gideren, büyük bölümü 17 ila 20. yüzyılları arasında koleksiyonlara ev sahipliği yapıyor.
Absheron Ulusal Parkı
Azerbaycan’ın doğal manzarasını yaşamak istiyorsanız, Abşeron Milli Parkı iyi bir başlangıç olacaktır. Parkta 50’den fazla çeşitli flora ve fauna bulunuyor. Görevi, nesli tükenmekte olan vahşi yaşamı korumak ve yarı çöl araziyi turistlerin ilgisini çekecek bir noktaya dönüştürmektir.
Goyazan Dağı
Goyazan Dağı, Abbasbaylı ve Alpout civarında ve deniz seviyesinden 857 metre yükseklikte tepe bir yerdir. Azerbaycan’ın kuzeybatı Qazakh bölgesinde kalıyor. Dağın garip güzelliği onu Azerbaycan’da gidilecek yerler listesine dahil ediyor.
Azerbaycan Yemekleri
Yöresel yemeklerin ağırlıklı olarak yapıldığı Azerbaycan mutfağında, sofralar kurulurken yemekler çeşitlerine göre gruplarına ayrılarak sıralanıyor. Azerbaycanlılar sofralarında birkaç çeşit yemek bulundurmak yerine özellikle ziyafetlerde 150’ye yakın yemeği aynı sofra üzerinde bulunduruyorlar. Tatlılar ve meyveler de cabası.
Başkent Bakü’ye yolunuz düşerse yeme içme mekânları olan Mill Matbahi isimli lokantalara gitmenizi tavsiye ederim. Bu özel mekânlarda 50’yi aşkın yemek çeşidini kolayca bulabilirsiniz. Yazının devamında birkaç yeme içme mekanı da ayrıca paylaştım. Azerbaycan yemek kültüründe yöresel yemekler her daim bulunurken farklı dünya mutfaklarına da oldukça ilgi göstermekte ve sofralarında yer vermekteler.
Azerbaycan mutfağından biraz daha bahsetmek gerekirse…
Azerbaycan çok zengin ve lezzetli bir mutfağa sahip. Ancak, dünyada pek de iyi bir şekilde destek görmüyor ve bunun sonucunda da yöresel Azerbaycan yemeklerini bir Avrupa’da veya Amerika’da bulmak çok zor oluyor. Tabi komşu ülkeler ve Türkiye hariç. Ancak, Bakü’ye bir gün yolunuz düşerse ülkenin en lezzetli yöresel yemeklerini tatma şansını sakın kaçırmayın! Eminim hayal kırıklığına uğramayacaksınız.
Azerbaycan mutfağı, birçok ülkeden gelen etkilerin ilgi çekici bir karışımına sahip. Fakat yine de kendine özgü ve benzersiz yemekleri bulunuyor. Aynı zamanda, ülkeye özgü pek çok yiyecek de diğer komşu kültürlerin mutfağında görülebiliyor.
Kebap veya çay gibi en tipik Azerbaycan yemeklerinin bazıları başka yerlerde de bulunabilir, ancak Azerbaycan’da daha lezzetlilerini tadabilirsiniz. Aşağıdaki yemeklerden bazılarını denemeden ülkeyi terk etmeyin! 🙂
Azerbaycan Pilavları Şahane
En ünlü ve en yaygın Azerbaycan yemeklerinden biri olan Plov, et, soğan, kuru erik, kuru meyveler ve taze otlar kullanılarak pişirilmiş, safran aromalı pirinci içeren klasik bir Azerbaycan yemeğidir.
Plov veya Pilav, en tipik Azerbaycan yemeklerinden biridir. Kurutulmuş meyveler ve fındıklarla birlikte gelen pilav Hint pilavı ve baharatlı Fas pilavına benzer. Azerbaycan pilavlarının en iyi kısmı da baharat ve kuru meyvelerden oluşan ve damakta egzotik bir tat bırakan özelliğidir.
Safran ve tarçın ile birlikte kayısı, hatta kestane gibi kurutulmuş meyvelerin tadı pilava olağanüstü bir tat katıyor. Pirinç genellikle en sevilen kombinasyon olan et veya en çok koyun eti veya kuzu eti ile servis ediliyor. Ayrıca tavuk da katılabiliyorlar.
Azerbaycanlılar pilav konusunda kendini aşmış durumda. Bu yüzden fazla pilav çeşidini barındıran Azerbaycan mutfağında farklı teknik ve malzemelerle pişirilen pilavın her türlüsü birbirinden enfes tatlara sahne oluyor. Ana yemekleri her ne olursa olsun her yemeğin yanına yapılacak farklı pilav tarifleri bulunuyor. Sizler de pilavı seviyor ve daha önce denenmemiş pilav çeşitlerinden tatmak istiyorsanız Azerbaycan gezinizde mutlaka birini denemelisiniz.
Azerbaycan Mutfağı Etsiz Olmaz!
Azerbaycan mutfağında en çok tüketilen besin ettir. Özelikle kuzu eti yoğun bir biçimde kullanılıyor. Yemeklerin içerisine ise kuyruk yağı eklenerek pişiriliyor. Bu nedenle, Azerbaycan yemekleri çok lezzetli ve sağlıklıdır. Büyükbaş hayvan eti, kuş eti de Azerbaycanlıların mutfaklarında renkli ve enfes yemeklerin hazırlanmasında etkili olan özel malzemelerdir.
Azerbaycan mutfağında pek çok yemek etli pişiyor. Et olmazsa bile et suyu kullanıyorlar. Sağlıklı ve leziz Azerbaycan yemeklerinin sırrı ise buradan geliyor. Azerbaycan yemekleri aynı zamanda oldukça baharatlı yemeklerden oluşuyor.
Tipik olarak Türk ve Ortadoğu yemeği olan et ve beraberinde kebap Azerbaycan mutfağında belki de en yaygın olanıdır.
Azerbaycan Hamur İşi Yemekleri
Azerbaycanlılar hamur işi konusunda iddialı ve mutfaklarında sık sık hazırladıkları yemeklerden birisi de hamur işleridir. Oldukça doyurucu ve yöresel tatlardan oluşan hamur işleri Türk hamur işi yemekleri ile benzer özelliklere sahiptir.
Qutab
Kişniş, rezene ve sumak ile karıştırılmış, yoğurt ile birlikte ıspanak, et, peynir veya sebze ile doldurulmuş lezzetli bir yiyecek. Geleneksel qutab basit bir krep gibi görünebilir ancak değildir. Birkaç kat hamurun birleştirilmesiyle yapılıyor. Pişirildikten sonra üzerinde eritilen tereyağı qutaba eşsiz bir tat katıyor.
Dolma
Azerbaycan mutfağının bir diğer geleneksel yemeği olan dolma, kıyılmış kuzu eti, nane, tarçın ve rezene ile karıştırılmış, lahana yapraklarına veya asma yapraklarına sarılmış pirinç kullanılarak hazırlanan nefis bir Azerbaycan yemeğidir. Tüm Bakü restoranlarının büyük çoğunluğunda bu yemeği bulabilirsiniz.
Dolma, Azerbaycan mutfağının en temel yemek türlerinden biridir. Bizdeki dolmalar gibi, ancak Azerbaycan’da lahana ile de yapılabiliyor. Domates, patlıcan ya da biber gibi sebzelere de doldurularak servis edebiliyorlar. Et ile doldurulduğunda sıcak, pirinç ile doldurulduğunda ise soğuk olarak servis ediyorlar.
Dushbara
Dushbara, Azerbaycan mutfağının en lezzetli yemeklerinden biridir. Etli köfte diyebiliriz. Azerbaycan’da daha küçük ve hamuru daha kalın olarak pişiriliyor.
Pakhlava
Bizdeki Türk baklavasına çok benzer. İnanılmaz derecede tatlı ve içi dolgundur. Bu yüzden ülke genelinde yaygın olarak içilen çayın yanına mutlaka pakhlava tercih edilir.
Pakhlava, öğütülmüş fındık, bal ve şekerle karıştırılmış, ceviz veya karanfil gibi baharatlarla harmanlanmış bir şekilde yapılıyor. Üst hamuru birkaç parça safran, ceviz veya fındık ile süslendikten sonra servis ediliyor.
Badambura
Badambura pakhlavadan biraz daha az tatlıdır ve bal içermez. Sade öğütülmüş şeker, badem (Azerbaycan Türkçesinde badam), kakule ve vanilya ile doldurulur. İçeriği dolgun ve tadı da enfestir!
Saj
Bu, genellikle bir kömür mangalı veya ateş üzerinde masaya gelen geleneksel sac bakır veya dökme demir tabakta servis edilen bir et ve sebze yemeğidir. Genellikle kuzudan yapılmış olmasına rağmen, balık, dana eti veya tavuktan yapılan çeşitleri de bulabilirsiniz.
Sac bakırda olanı geleneksel pişirme yöntemidir ve bugün bazı restoranlarda sacı servis etmek için kullanıyorlar. Kızarmış et, tabağın etrafına serpiştirilmiş sebze parçacıkları ve ince lavaş ekmeği ile servis edilir.
Piti
Bizdeki piti ile benzer. Piti yoğun bir tada sahip patates ve nohut ile servis edilen bir koyun eti yahnisidir. Malzemeler, özellikle de eklenen yağ, muhtemelen tüm damarlarınızı tıkamaya yetecek kadar fazla, ancak lezzetlidir! Piti’yi özel kılan şey, pişirildiği et suyuyla servis ediliyor olmasıdır.
Lavangi
Lavangi, ceviz, kuru üzüm, soğan ve diğer sebzelerle doldurulmuş tavuk veya balıktan oluşan lezzetli bir Azerbaycan yemeğidir. Bazen tavuk içerisini doldurmak için kullanılan ilave baharatlar arasına ekşi erik, kiraz veya nar eklerler. Bu yemek için tercih edilen balık ise genellikle sazandır, ancak mersin balığı da bir alternatiftir.
Dovga
Dovga, kişniş ve dereotu gibi otlar ve baharatların yanı sıra pirinçle yapılan bir yoğurt çorbasıdır. Sıcak veya soğuk servis edilebilir.
Azerbaycan İçecekleri
Azerbaycan Çayı Tadılmalı
Çay ile arası iyi olanlar, günün her saati çay keyfi yapmaktan hoşlananlar için Azerbaycan vazgeçilmez bir rota olabilir. Zengin bir çay kültürüne sahip olan Azerbaycanlıların çayı ülkemizdeki çaylardan farklı bir lezzete sahiptir.
Çay kültürü o kadar yaygın ki, ülke genelinde bol miktarda çay evi vardır, bunlara ‘chaykhana’ denir. Çay evleri geleneksel olarak erkeklerin takıldıkları yerlerdir. Kadınlar ne yazık ki bu tür yerlerde yoklar. Çay evlerinde kazan daima kaynar ve çay servis edilir ve insanlar tavla veya nargile ile birlikte içerler.
Azerbaycan Şerbeti
Azerbaycanlılar şerbeti seviyor. Azerbaycan’ın en yaygın içeceği olan şerbet, şekerli, çeşitli meyveler, nane vb. ile kaynatılmış su kullanılarak yapılan ve ardından soğutularak içilen tatlı bir içecektir.
Bakü’de Nerede, Ne Yenir?
Azerbaycan’a yolunuz düşerse artık hangi yemekleri ve içecekleri denemelisiniz biliyorsunuz, fakat şimdi size bu yemekleri Bakü’de nerede yiyebileceğinizi söyleyeceğim. Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de çok sayıda modern restoran ve kafe bulunuyor.
Yerel insanlar sosyal, misafirperver ve çay içmeyi ve dışarıda yemek yemeyi seviyorlar. Bakü’de özellikle de İçeri Şeher bölgesinde İtalyan, Japon ve diğer uluslararası fast food zincirleri ve hatta Starbucks, KFC dahil birçok uluslararası yeme-içme mekanı bulunuyor.
Yukarıda yer alan yemekler gibi geleneksel Azerbaycan yemeklerini denemek için, Eski Kent bölgesindeki restoranları, özellikle kervansaray usulü olanlara gitmelisiniz. Ancak, en iyi Azerbaycan yemeklerinin servis edildiği birkaç modern restoran daha var. Bunlar, Bakü seyahatimde gördüğüm ve arkadaşlarımdan doğrudan tavsiye olarak aldığım Bakü’de yemek yenebilecek harika yerler.
Şirvanşah Muzey Restoran
Eski bir binada yer alan ve her biri yerel sanat eserleri ve eşyalar ile dekore edilmiş birkaç odadan oluşan Şirvanşah Muzey Restoran, taş duvarlar, kilimler ve avizeler içeren, çok geleneksel bir şekilde dekore edilmiş ve tasarlanmış bir restorandır. Restoranda akşamları geleneksel müziklerin çalındığı canlı müzik performansları da var. Geleneksel müzikler eşliğinde mekanın otantikliği ve yukarıda yazdığım yemeklerin çoğunu, en güzel haliyle servis edilerek yiyebiliyorsunuz.
Facebook’ta onlarla iletişim kurun.
Firuze Restoran
Firuze Restoran, rahat bir ortamda yerel yemekler sunan geleneksel restorandır. İçeri Şeher bölgesinin yakınında bulunmaktadır. Firuze Restoran, Şirvanşah restorana benziyor fakat masa ve duvarlarını süsleyen dekorlar Firuze restoranı benzersiz kılıyor.
Duvardan sarkan kilimler mekana farklı bir hava katıyor. Azerbaycan mutfağının en güzel yemekleri dahil olmak üzere diğer geleneksel yemekleri burada deneyebilirsiniz. Firuze Restoran’da sigara içilen ve sigara içilmeyen bölümler var.
Facebook veya web sitelerinde onlarla iletişim kurun
Zeytun
Manzaralı olan birkaç restorandan biri. Bulvar tarafında kalan bir alışveriş merkezinin en üst katında yer alıyor ve Hazar kıyı şeridinin manzarasını sunuyor. Yemekler geleneksel olarak Azerbaycan mutfağından ve çok sayıda uluslararası yemeklere sahip.
Facebook’ta onlarla iletişim kurun
Sanat Bahçesi
Eski Kent bölgesinde bulunan Sanat Bahçesi, Kız Kalası’na yakın ve tarihi binalara ait olan üç ana kervansaraydan biridir. Buranın avlusuna oturun ve yerel tatlılarla birlikte çaylarının tadını çıkarın. Eski Kent bölgesinde bulabileceğiniz az sayıdaki yerlerden biridir.
Web sitelerinde onlarla iletişim kurun
Çay Bağı 145
Çay Bağı 145, Kız Kalası, hamam ve eski çarşı manzarasına sahip tarihi kalıntıların hemen üzerinde yer alan bir çay evi ve kafesidir. Geceleri çay ve nargile içmenin en keyifli yerlerinden biri burasıdır. Alkol servisi yapılmıyor, ancak çok çeşitli çaylar ve yiyecekler bulunuyor. Akşam yemeğinden sonra bir çay için gelmenizi tavsiye ederim. Özellikle meyve çayları çok güzel.
Facebook’ta onlarla iletişim kurun
Sehrli Tandır ve Qazmaq
İçeri Şeher’in kale duvarı boyunca iki harika kahvaltı mekanı bulunuyor. Fırında pişirilen tandır ekmeklerinin sıcak ve taze olarak servis edildiği hoş iki mekan. Bu mekanlarda geleneksel Azerbaycan çayı, bal, tereyağı, krema, peynir ve fırından çıkan sıcacık tandır ile kahvaltınızı yapabilirsiniz.
Genel olarak, Azerbaycan mutfağı en çok Türk yemeklerine benziyor. Ayrıca, diğer komşu ülkelerden gelen etkileri de göreceksiniz. Genellikle İran mutfağında yaygın olarak kullanılan nar ve safran da Azerbaycan yemeklerinde görülüyor.
Azerbaycan yemeklerinden bahsettikten sonra biraz da ülkede yapılması gereken en iyi beş aktiviteye bir bakalım..
Azerbaycan’da Yapılabilecek En İyi 5 Aktivite
Azerbaycan’a yapacağınız bir gezide değerlendirmek isteyebileceğiniz beş farklı deneyim…
Bakü’de Bir Yürüyüş Turu Yapın
Bakü, dünyadaki hemen hemen bütün şehirler gibi, ücretsiz yürüyüş turlarının düzenlendiği bir şehir. Tarihi bir tura katılabilir ve Bakü’nün farklı dönemlerinde bir yolculuğa çıkabilir ya da yerel mutfağı tadabileceğiniz bir yemek turuna katılabilirsiniz. Geceleri Bakü’yü keşfetmek istiyorsanız, şehrin kültürü ve mirası ile ilgilenebileceğiniz pek çok gece turları düzenleniyor.
Azerbaycan Grand Prix’ine Katılın
Azerbaycan Grand Prix, Bakü’de düzenlenen yarış severler için kaçırılmaması gereken bir aktivitedir.
Azerbaycan Yemeklerinin Tadını Çıkarın
Azerbaycan yemeklerinden bahsetsem de ülke yemeklerinin tadılması da mutlaka deneyimlenmesi gereken bir gurme aktivitedir. Azerbaycan yemekleri, Azerbaycan’ın yemek pişirme tarzını ve yemeklerini ifade eder. Pilav, çeşitli kebaplar, çorbalar, çeşitli deniz ürünleri yemekleri, taze meyveler ve sebzeler ve daha birçok çeşit taze, aromatik otlar ve baharatlar kullanılarak pişirilen yemekleri mutlaka tatmalısınız.
Renk Festivali’ne Katılın
Azerbaycan seyahatinizde tonlarca renkli toz, binlerce mutlu yüz ve her zevke uygun renk festivali sizi bekliyor! Renk Festivali, Hindistan’ın en eski ve renkli geleneklerinden biri olan Holi Festivali’ne göre benzer bir açık hava etkinliğidir. Festivalde, yarışmalar, partiler, havai fişek kutlamaları var.
Kız Kulesi’ne Çıkın
Kız Kulesi, Bakü İçeri Şeher’de bulunan dört-beş metre kalınlıkta duvarlara sahip, eşsiz bir sekiz katlı yapıdır. Güzel Hazar Denizi’ne bakmaktadır. UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’ne dahil edildi. Kulenin tepesi, şehrin panoramik manzarasını sunmaktadır. Kız Kulesi, çeşitli savaşlarda hasar görse de yeniden onarıldı ve günümüze kadar gelebildi.
