Voyvodina’nın ya da Sırp Atina’nın kültürel başkenti Novi Sad tipik bir Avrupa şehri edasında. Şehre varır varmaz, sokaklarında hüküm süren düzeni ve huzuru fark etmeniz çok fazla uzun sürmez. Şehrin asıl özelliği, eski kentin olağanüstü mimarisi olsa gerek. Novi Sad gezimde, şimdiye kadar gördüğüm en zarif meydanlardan biri olan Trg Slobode (Özgürlük Meydanı) kentin ana cazibe merkezi. Tüm her şey burada dönüyor. Bir nevi açık hava müzesi gibi düşünebilirsiniz. Meydan, farklı dönemlerden ve Neo-Rönesans belediye binası, güzel vitray pencerelerle süslenmiş Neo-Gotik Katolik katedrali gibi farklı mimari stillerden yapılmış pek çok yapıya ev sahipliği yapıyor.
Novi Sad Hakkında Bilgi
Meydanın ortasında bronz bir heykel, Habsburg İmparatorluğu bünyesindeki Sırpların siyasi haklarının bir lideri olan Svetozar Miletic’i anıyor. Voyvodina, 17. ve 19. yüzyıl boyunca Sırp halkının ana kültür merkezi ve bağımsızlık mücadelesi verdiği yerdi.
Bu dönemde Novi Sad’da pek çok Sırp bilimsel ve kültürel kurumu kuruldu. Sırp Ulusal Tiyatrosu, Matica srpska (Sırp Vakfı) ve Jovan Jovanoviç Zmaj Gramer Okulu gibi birçoğu bugün hala daha ayakta duran yerler. Sırbistan’ın kültürel mirası için daha da önemlisi, Novi Sad’ın 10 kilometre güneyindeki Fruska Gora dağ silsilesinin yeşil tepelerin etrafında dağılmış olan manastırlarıdır. Çok etkileyici bir manzara olduğu söyleniyor. Ben ne yazık ki gidemedim ancak olur da Novi Sad’a giderseniz şehir merkezinden günlük araba kiralayıp buraları ziyaret edebilirsiniz.
Bir paradoks gibi görünse de, Voyvodina aynı zamanda bir Sırp milliyetçiliğinin tarihi merkezi ve 26 farklı etnik grup, 6 resmi dil ve 6 bilinen din ile çok kültürlü bir bölge. Çok uluslu nüfusu sayesinde Voyvodina, küçük Avrupa olarak da biliniyor.
Eski şehrin yaya bölgesinin etrafında gezmek eminim sizler için de hoş bir deneyim olacaktır. Ana cadde olan Zmaj Jovina’ya Özgürlük Meydanı’ndan yürüyerek, bir başka zarif tarihi bina olan Piskoposluk Sarayı’nın önünden geçeceksiniz. Eğer yaz aylarında Novi Sad’ı geziyorsanız günün sıcaklığını, pastel renklerle boyanmış tek katlı evler ile kaplı olan Dunavska Caddesi’ndeki birçok kafeden birinde dondurma keyfi yaparak üzerinizden atabilirsiniz.
Novi Sad, göreceli olarak küçük bir şehir olmasına rağmen, geleneksel ve modern kültürün çok iyi bir şekilde harmanlanmasından dolayı belki de burayı çok çekici yapıyor.
Novi Sad, tiyatro, müze, galeri, ilginç kafeler, sıra dışı restoranlar, küçük parklar, iş merkezleri ve yılda yaklaşık 30 uluslararası sergi düzenleyen bir fuar şehridir.
Novi Sad’ın en ünlü yerleri ise Dunavska, Zmaj Jovina ve Laze Teleckog caddesi, Petrovaradin Kalesi, Strand (Tuna’nın en güzel plajı) ve ünlü rıhtım (yerel insanların favori yürüyüş ve koşu yolu)…
Novi Sad Gezilecek Yerler
Petrovaradin Kalesi
150 yıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu elinde kalmış, Büyük Türk Savaşında Habsburg İmparatorluğu tarafından ele geçirilmişti. Kale, bugün Novi Sad’ın en değerli tarihi sit alanlarından biri. Çoğu kuşatma tünelleri ve sur duvarları ilk günkü gibi tüm ihtişamıyla ayakta duruyor. Tünelleri gezebilir, Tuna Nehri manzaralı restoranlarda bir şeyler yiyip içebilir, tarih müzesini gezebilir ve kalenin etrafını doyasıya gezebilirsiniz.
Kalenin inşası 1692 yılında başladı ve 1780 yılına kadar tüm savunma surları dahil olmak üzere tamamlandı.
O zamanlar Avusturya İmparatorlarının komutası altında inşa edilmiş. Bugün ise Petrovaradin Kalesi, tüm Avrupa’daki en büyük ve en geniş kalelerden biri olarak kalmıştır.
Petrovaradin Kalesi, Eski Kent bölgesine 25 ila 30 dakikalık yürüme mesafesinde. Novi Sad’da olduğunuz sürece kesinlikle burayı ziyaret etmelisiniz.
Petrovaradin Saat Kulesi
Tuna ve Novi sad’ın muhteşem manzaralarına sahip küçük bir meydanda bulunan saat kulesi barok stiliyle inşa edilmiş bugün şehrin ikonik eserlerinden biridir. Saat Kulesi, Tuna Nehri üzerinde bulunan balıkçılar için inşa edilmiş.
Novi Sad’ın şehir manzarasının tadını çıkarmanız için teraslarda banklar var ve kalenin bu tarafından gün batımı harika görünüyor.
Dunavski Park’a giden Dunavska Caddesi… Her biri kendine özgü ve güzel renklerle boyanmış küçük, bir ve iki katlı evlerle kaplı hoş bir yaya yürüyüş yolu. Evlerin ilk katları çok sayıda farklı mağaza ve dükkanların yanı sıra, bir şeyler yiyip içebileceğiniz restoranlara ev sahipliği yapıyor.
Dunavska Caddesi, Jovan Jovanoviç Caddesi’nin bittiği noktada başlıyor ve Dunavski Parkı’ndan geçerek Tuna Nehri’ne kadar devam ediyor.
Dunavska (Tuna) Caddesi yayalaştırılmış, görkemli konaklar ve rengarenk evlerin olduğu hoş bir yürüyüş yoludur. Cadde üzerinde göreceğiniz binalar, Novi Sad’ın Avusturya İmparatorluğu’na karşı 1848 Devrimi’nde zarar gördükten sonra inşa edilen yapılardır. Pastel tonlarında rengarenk evler, restoranlar, kitapçılar ve butik kafeler burayı fazlasıyla popüler kılıyor. Dunavska’daki bu eski binaların çoğu korunmuş kültürel anıtlardır.
Güzel ve pitoresk eski Sırp tarzı evlerden bazılarını fotoğraflamak için burada biraz vakit geçirmenizi tavsiye ederim.
Jovan Jovanoviç Caddesi
Şehrin en eski caddelerinden biri olan Jovan Jovanoviç (Zmaj Jovina) Caddesi, Eski Kent Meydanı’ndan Piskoposluk Sarayı’na kadar uzanıyor.
1848 kuşatmasından sonra yeniden inşa edilen cadde üzerinde çeşitli ticari ve el sanatları dükkanları yer alıyor. Bugün, yayalar için çok popüler bir yürüyüş yolu olan cadde üzerinde özellikle yaz aylarında kahve içebileceğiniz kafeler ve yemeklerin tadını çıkarabileceğiniz butik restoranlar bulunuyor.
Sokağın bir ucunda, Eski Kent Meydanı’nın tam karşısında, Piskoposun Sarayı bulunmaktadır. Sarayın hemen önünde ise ünlü Sırp çocuk şairi Jovan Zmaj’ın bir anıt heykeli bulunuyor.
Cadde, bu görkemli Sırp figürünün ismini almış ve tipik Novi Sad mimarisi ve sokak düzeninin en iyi sunulduğu yerdir.
Trg Slobode (Özgürlük Meydanı)
Şehrin ritminin attığı yer. Neredeyse tamamıyla tarihi yapılarla çevrelenmiş olan meydan, Novi Sad’ı gezmeye başlamak için harika bir yer. Svetozar Miletic Meydanı olarak da anılan Trg Slobode (Özgürlük Meydanı), şehrin diğer turistik yerlerine çıkıyor. Novi Sad’ın eski bir belediye başkanı olan Svetozar Miletic heykeli de meydanın tam ortasında yer alıyor.
18. yüzyılda tasarlanmış ve 1848 kuşatmasından sonra inşa edilen binalarla bugünkü halini almıştır. Burası, yerel halk için önemli bir buluşma noktası ve yıl boyunca da meydanda düzenlenen birçok önemli etkinlik vardır.
Meydanın batı ucunda 1895 yılında inşa edilen ve Neo-Rönesans tarzı bir mimariyi temsil eden Novi Sad Belediye Binası yer almakta. Şehrin en etkileyici binalarından biri ve kesinlikle önünde birkaç fotoğraf çekinmeye değer.
Meydanın diğer ucunda da 1895 yılında inşa edilmiş ve Neo-Gotik tarzda tasarlanmış Meryem Ana Katolik Kilisesi yer almakta.
Eski Kent meydanındaki bir diğer güzel yapı ise Voyvodina Otel’dir. 60 metreden biraz uzun genişliği ve sapsarı dış cephesi ile görmemek imkansız. 1854 yılında inşa edilmiş. O zamanlar Novi Sad’daki en modern bina ve oteldi ve lüks bir tarzda yüksek sınıf misafirler için tasarlanmıştı.
Ve son olarak, meydanın tam merkezinde Svetozar Miletic’in bronz bir heykeli bulunmakta. 7 metre yüksekliğinde hoş bir heykel anıttır.
Eski Kent’in çoğu yeri yaya bölgesidir ve etrafta dolaşmak, tarihi binalara hayranlıkla bakmak ve bir kahve içmek ya da bir şeyler yemek için keyifli bir yerdir. Bölgede çok farklı kiliseler ve ünlü Sırp şahsiyetlerinin evleri bulunuyor.
Eski Kent’ten, şehrin geri kalanına da yürüyerek kolayca ulaşabilirsiniz.
Eski Kent’e birkaç adım yürüme mesafesinde, Jovan Jovanoviç Caddesi’nin hemen sonunda, şehrin en güzel ve en eski parkı olan Dunavski Park görülmeye değer bir yer. Hafta sonları boyunca park, evlerinden çıkıp, parkları yoğun olarak dolduran ağaçların gölgeleri altında dinlenmek isteyen insanlarla dolup taşıyor.
Şehrin en gözde park alanı. İlkbahar ve yaz aylarında vakit geçirmek için harika bir yer. Yemyeşil bir alan, ortada bir gölet, ağaçlar, söğüt ağaçları ve heykeller… Keyifli bir vakit geçirmek, yerel insanları gözlemlemek ve siesta yapmak isterseniz burayı mutlaka ziyaret etmelisiniz. Zaten Petrovaradin Kalesi’ne gitmek için de Dunavski Park içerisinden geçmeniz gerekiyor.
Bugün, Dunavski Park şehrin en sessiz ve en huzurlu bölgelerinden biridir.
Voyvodina Müzesi
Tuna Parkı üzerindeki 19. yüzyıldan kalma bir sarayda bulunan bu cazibe merkezi, Voyvodina Eyaletindeki 8.000 yıllık yaşamı belgelemekte. Müzenin daimi sergisi iki bölümden oluşuyor.
İlki bölgenin tarih öncesi 1800’lerin ortalarına kadar olan zamanı, ikinci bölüm ise bölgede meydana gelen birçok olay ve savaşları ele alıyor. Müzenin en ilgi çeken eserleri arasında M.S. 4. yüzyıldan kalma üç Roma miğferi yer alıyor.
Meryem Ana Katolik Kilisesi
Şehrin kalbinde Özgürlük Meydanı’nda yer alan Meryem Ana Katolik Kilisesi, 72 metrelik dev saat kulesi ve mimari ihtişamıyla turistik bir çekim merkezi. Bu görkemli yapı, 1848 Devrimi sırasında yıkılmış olan daha önceki bir kilisenin yerine inşa edilmiş.
Neo-Gotik tasarımı ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun bir ürünü olan kilise özellikle renkli vitray pencereleri ile görülmeye değerdir.
Vladicanski Dvor (Piskoposun Sarayı)
Novi Sad’da birbirinden güzel rengarenk yapılar bulunuyor. Bunlardan birisi de Jovan Jovanoviç Caddesi’nin sonunda sizleri tüm ihtişamıyla karşılayacak olan Piskoposun Sarayı’dır.
Sırp-Bizans tarzında inşa edilmiş olan yapının önünde ise Sırp şair Jovan Jovanoviç Zmaj’ın heykel bulunuyor.
EXIT Festivali
Sadece bir müzik festivalinden çok daha fazlası olan EXIT Festivali, 2000 yılında Petrovaradin Kalesi’nde, o yıl Ekim ayında devrilen Slobodan Miloseviç hükümetine karşı bir protesto hareketi olarak başlamıştı.
Şimdilerde dünyaca ünlü bir festivale dönüşen EXIT bugüne kadar Snoop Dogg, White Stripes, Nick Cave, Massive Attack ve Davit Guetta gibi ünlü isimlere ev sahipliği yapmıştır.
Novi Sad’da Nerede Kalınır?
Öncelikle Novi Sad’da AirBnb ile kalmanızı tavsiye ederim. Novi Sad’da ucuz kiralık ev rezervasyonu yapabilirsiniz. Ancak şehirde önereceğim bazı otel ve hosteller de var.
Voyvodina Otel
Şehrin en eski oteli. Eski kent meydanı olan Trg Slobode (Özgürlük Meydanı) merkezinde harika bir konuma ve birçok restoran, kafe ve turistik yerlere yakın.
Hotel Centar
Novi Sad’daki en iyi otellerden biri. Eski Kent’in hemen dışında yer alan otel, Eski Kent Meydanı’na ve şehrin tüm turistik yerlerine sadece 2-3 dakikalık kısa bir yürüyüş mesafesinde.
Hostel Zlatna Greda
Novi Sad’daki en iyi hostellerden biri. Eski Kent’in kalbinde, Eski Kent Meydanı ve ana yaya yürüyüş yolu olan Jovan Jovanoviç Caddesi’ne sadece birkaç adım uzaklıkta yer alıyor.
Hostel Novi Sad
Şehirdeki en iyi hostellerden biri daha. Uygun fiyatlı, yüksek puanlı ve Eski Şehir Meydanı’nda yer alıyor. Bazı odaları Eski Kent Meydanı ve Eski Belediye Binası manzaralıdır.
Alterna Home Hostel
Burası Novi Sad’da kaldığım hostel. Eski Kent Meydanı’nda yer alıyor. Voyvodina Otel ile bitişik. Konumu harika. Balkonundan manzara harika!
İster sadece EXIT Festivali için ziyaret ediyor olun, isterse Sırbistan’ın sunduğu güzelliklerin daha fazlasını keşfediyor olun, Novi Sad’da yapacağınız ve seyahatiniz sırasında unutamayacağınız deneyimler sunacak olan şehirde sizi meşgul edecek pek çok şey var.
Novi Sad hakkında daha fazla bilgi almak için “Novi Sad Gezi Notları” ve “Novi Sad Gezi Rehberi” yazılarımı okuyabilir, Novi Sad hakkında merak ettiklerinizi yorumda bulunarak sorabilirsiniz.
***
Balkan ülkelerine yönelik seyahat danışmanlığı hizmeti sunmaktayım. Size özel olarak hazırlayacağım gezi planları ve önerileriyle, Balkanlar gezinizi birlikte planlayabiliriz. Gezilecek yerlerden yeme içmeye, konaklamadan ulaşıma kadar güvenilir tavsiyelerimle, Balkanlar gezinizin her anını en iyi şekilde değerlendirmenize yardımcı olabilirim. Daha fazla bilgi için tıklayın.