Yazı İçeriği
Uzun yıllar Gaziantep’te görev yaptım. Oldukça çetin ve zor koşullarda görevimi yerine getirmeye çalıştım. Görevinizi ilgili yasa ve yönetmeliklere uygun yerine getirmeniz bazılarını memnun etmeyebilir, benim yaptığım işlerde de memnun etmedi. Bazı özel kuruluş ve kişilerin devleti dolandırmasına göz yummadım. Bunun bedeli olarak epey sıkıntı yaşadım. Defalarca soruşturma geçirdim, mahkemelerde yargılandım. Hatta bir müfettiş soruşturması sırasında fiziki saldırıya bile uğradım. Bir devlet kurumunun genel müdürü ve teftiş kurulu başkanı ile birlikte yargılandım. Bir genel müdür inanılmaz destek verirken, bir başka genel müdür akıl almaz kötülükler yapmaktan çekinmedi. İnanılmaz olaylar yaşadım. Bütün baskı, saldırı, soruşturma ve ceza tehditlerine rağmen hiç taviz vermedim. Devleti dolandıranları anasından doğduğuna pişman ettim ve hepsini iş yapamaz hale getirdim.
Bütün bunları yaparken birlikte çalıştığım kimi mesai arkadaşlarım ve meslektaşlarım korktu, geri çekildi ya da alttan alta altımı oymaya çalıştı. Bütün bu sıkıntılı zamanlarda, gözünü budaktan sakınmadan açık açık destek verenler, yardımcı olan güzel insanlar da tanıdım. Korkak, çıkarı için arkadaşını, yoldaşını satanları geride bırakıp unuttuğum gibi, o güzel insanlarla birbirimizi hiç unutmadık. Aradan geçen uzun zamana karşın dostluğumuz, arkadaşlığımız ve kardeşliğimiz sürdü ve bundan sonra da devam edecektir.
Sevgili arkadaşımla Messenger’da yaptığım konuşmada birden kendimi Gaziantep yolcusu olarak buldum. Her yıl yaptığı gibi. Konuşmamızdan bir saat sonra uçak biletimi Messenger’dan yolladı. Buradan kendisine, bu geziye vesile olduğu ve her zamanki gibi misafirperverliği için teşekkür ediyorum. Bu gezi onun sayesinde oldu.
Gaziantep’e gitmek için o kadar çok nedenim var ki; yukarıda kısaca bahsettiğim gibi dostları/arkadaşları görmek, yıllarca içinde yaşadığım o zengin kültürü ve tarihi ilk defa görüyormuşçasına yeniden görmek, onların zengin hikayelerini dinlemek, eski sokaklarında ve çarşılarında kaybolmak, dünyanın sayılı müzelerinden biri olan Zeugma’yı görmek, hemen yanı başındaki, meşhur Fırat Nehri’nin kenarındaki Kelaynak kuşlarını görmek, daha önce ilçesi olan ve daha sonra il olan Kilis’e gitmek ve hemen herkesin peşinde olduğu Gaziantep yemekleri lezzetlerini yeniden tatmak gibi.
Gaziantep Gezi Notları
SunExpres ile İzmir Adnan Menderes Havalimanı’ndan yaptığım rahat bir uçuşun ardından, 1 saat 40 dakika sonra Gaziantep Havalimanı’na varıyorum. Antep’te hava oldukça sıcak. Havalimanı şehre 20 km mesafede ve Oğuzeli ilçesi sınırlarında Sazgın Mahallesinde bulunuyor. Havalimanından şehre Havaş veya taksi kullanarak ulaşım sağlanabiliyor. Araba kiralamak isteyenler için de birçok büro bulunuyor.
Öğretmen kardeşim şehirde görev yaptığından konaklama sorunum olmadı. Yine bu sitede, 16 Mayıs 2018 tarihli “Kültür ve Lezzetin Başkenti: Gaziantep” yazımda gezilecek yerleri ayrıntılı olarak yayımlamıştık. Bu yazının konusu ise Gaziantep’te nerede, ne yenir sorusuna yanıt verme amacı taşıyor.
Gaziantep Mutfağı UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde
Gaziantep, gezmesi kolay bir şehir. Merkezde, ziyaret edilebilecek yerlerin birbirine yakın olmasının da bunda etkisi var. Gaziantep deyince aklına yalnızca baklava ve kebap gelenler, yanılıyor. Unutmadan, bir bilgiyi tazelemenin tam sırası diye düşünüyorum. Gaziantep, gastronomi dalında, UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü)’nun “Yaratıcı Şehirler Ağına” katıldı. Kısaca UNESCO, Gaziantep mutfağını gastronomi alanında koruma altına almış oluyor.
Gaziantep mutfağı, gastronomi dalında UNESCO’nun “Yaratıcı Şehirler Ağına” girmeyi başaran ilk ilimizdir. 2017 yılında Hatay da bu listeye dahil ediliyor. Dünyada gastronomi dalında bulunan şehir sayısı da 19’dur. Gaziantep (Türkiye), Hatay (Türkiye), Parma (İtalya), Popayan (Kolombiya), Chengdu (Çin), Phuket (Tayland), Reşt (İran), Bergen (Norveç), Belem (Portekiz), Ensenada (Meksika), Tuscon (ABD), Denia (İspanya), Burgos (İspanya), Östersund (İsveç), Jeonju (Güney Kore), Zahle (Lübnan), Florianopolis (Brezilya), Shunde (Çin) ve Tsuruoka (Japonya).
Gaziantep’te Nerede, Ne Yenir?
Beyran
Gaziantep mutfağının sabah kahvaltısındaki vazgeçilmez çorbasıdır. Çorbanın içinde kuzu eti, pirinç, tereyağı, biber salçası, kırmızı pul biber, su, sarımsak, tuz ve karabiber bulunur. İsteyenler limon suyu da ekleyebilir. Şehirde birçok beyran yapan yer olmasına karşın Metanet oldukça popülerdir. Sabahın erken saatlerinde sulu yemekten oluşan bir kahvaltı yapabileceğini kim düşünebilir? Gaziantep’te iseniz bu mümkün. Çorbanın lezzeti tek kelimeyle harika. Porsiyonlar oldukça fazla, bir kişiye fazla geliyor.
“Beyranın yapım aşamasında kemikli kuzu eti 12 saat boyunca kısık ateşte haşlanır. Pirinçler tane tane olacak şekilde haşlanır. Kullanılan yağ, tereyağı kıvamına getirilir. Öncelikle yağ, bakır sahanın tabanına sürülür ve üzerine haşlanmış pirinç ve kemiğinden tel tel ayrılmış olan kuzu eti konulur. Ardından üzerine haşlanmış etin suyu yavaş yavaş konulan beyran kaynatılır. Ateş ile birlikte konulan kırmızı pul biberin oluşturduğu alev ile beyranımız, sarımsak eklenerek servise hazır hale getirilir. Yanında fırından çıkmış sıcacık ekmek ve üzerine eklenen birkaç damla limon ile afiyetle yenir. “
Katmer
Beyran ile yapılan kahvaltıdan sonra ne yenir? Tabi ki katmer… Katmer, Gaziantep kahvaltı kültürü içinde yer alıyor. Gaziantep’in en ünlü katmercisi Zekeriya Usta. Bir porsiyonu 3 veya 4 kişiye rahatlıkla yeter. Katmerin tadını anlatmak mümkün değil, inanın çok lezzetli. “Sert buğday unundan yoğrulan hamur, küçük yumaklar haline getirilir. Bir gün dinlendirilen yumaklar, merdane yardımı ile açılarak içerisine süt kaymağı, şeker ve fıstık konularak zarf biçiminde katlanır. Taş fırında pişirilerek servis yapılır; ayrıca soğuk olarak da tüketilebilir.”
Orkide Pastanesi
Gaziantep’te beyran ve katmerin dışında klasik kahvaltı yapmak isterseniz, 1965’de kurulmuş olan Orkide Pastanesi’ne uğrayın. Çeşit çeşit reçelleri, peynirleri, zeytinleri, katmeri, kaymağı, kavurmalı yumurtası, balı ve daha birçok ürünüyle oldukça zengin bir menüsü mevcut. Kahvaltının masadaki görünümü midenizden önce gözünüzü doyuruyor.
Küşleme
Gaziantep’te kebap yemek isterseniz, akla ilk gelecek yer Halil Usta. Halil Usta Karşıyaka ve Metro şubesi olarak iki ayrı mekanda hizmet veriyor. Etler inanılmaz yumuşak ve lezzetli. Masaya otur oturmaz salatalar, bol köpüklü ayran ve pideler geliyor. Yemekler bakır ve çukur kaplarda servis ediliyor. Küşleme, kıyma ve simit kebaplarını deneyebilirsiniz. Ayrıca Antep’e özgü incecik bulgurdan yapılan simit kebabını çok beğeneceksiniz. Gaziantep ve Türkiye’nin en çok konuşulan kebap salonu Halil Usta’ya mutlaka uğrayın.
“En iyi kebap koyunun erkek etinden olur” diyen Halil Usta 1972’den beri hizmet veriyor.
Gaziantep Baklavası
Adı Antep ile anılan ve yemeye doyulmayan bir tatlıdır baklava. İmam Çağdaş, Güllüoğlu, Zeki İnal, Koçak gibi birçok mekanda baklavayı tadabilirsiniz.
Nohut Dürüm – Ciğer Kavurma
Gaziantep’in sokak lezzetlerindendir. Tırnaklı pide içerisinde iyice haşlanmış nohut, çeşitli baharatlarla birlikte yeşillik limon suyu ile farklı bir lezzet. Ayrıca yine tırnaklı pide içine konulan ciğer kavurma da bambaşka bir tat. Günün her saati tüketiliyor. Sabah kahvaltısı niyetine yiyenler var. İsteyen sade, isteyen acılı. Şehrin sokaklarını dolaşırken birçok dükkanda görebilirsiniz, tadabilirsiniz ve hatta yapılışını seyredebilirsiniz.
Pisik Taşağı
Türkiye’nin en müstehcen tatlısı Gaziantep’te. Antepliler lokma tatlısına ”pisik taşağı” diyor. Anteplilerin çok sevdiği bir sokak lezzeti bu tatlı.
Kahke
Gaziantep’e özgü bir kurabiyedir. Şehirde bütün fırın ve pastanelerde bulunur. Peynir altı suyu ile yapılan tuzlu ve tatlı çeşitleri bulunan “kahke” her yaştan insanların severek tükettikleri bir kurabiyedir.
Tahmis Kahvesi
Şehirde bir yerden bir yere dolaşırken, bir yorgunluk kahvesi veya çayı içebileceğiniz tarihi mekan Tahmis Kahvesi, Almacı/Elmacı Pazarı, Metanet Lokantası veya İmam Çağdaş Baklavacı’sına çok yakın konumda bulunuyor. Birkaç defa geçirdiği yangınlara rağmen 1635’den beri hizmet veriyor.
Tahmis adı ise, kahvenin döküldüğü yer anlamına geliyor. Her saat dolu olan kahvede, zaman zaman müzikli eğlenceler de yapılıyor. Ayrıca Menengiç Kahvesi ünlü. Yabani fıstık ağacının meyvesi olarak bilinen Menengiç’ten yapılan kahveyi yudumlamanızı tavsiye ederim.
Ayrıca Okuyun: Tatlı Yemek İçin Bile Gidilebilecek 9 Anadolu Şehri
Almacı/Elmacı Pazarı
Gaziantep’in en eski çarşısı olarak bilinen 250 yıllık pazar, “yöresel ve organik ürün” denilince akla ilk gelen mekanlardan biridir. Geçmişte elmanın nadir bulunması ve burada tane ile satışa sunulması nedeniyle Almacı/Elmacı Pazarı ismiyle anılmasına neden oluyor. Pazarda, Antep fıstığı, sucuk, pestil, kışlık kuruluklar, salçalar, kuruyemiş, hediyelik eşyalar, her türlü sebze ve meyve satılıyor.
Bakırcılar Çarşısı
Bakırcılar Çarşısı olarak bilinen ancak, bir çok el sanatının üretiminin yapıldığı bir mekandır. Çarşı taş döşenmiş dar sokakları, karşılıklı olarak sıralanmış ahşap kaplamalı küçücük dükkanlarıyla bizi bir başka dünyaya götürüyor. Burayı gezerken dükkanların içinde veya hemen önündeki bakırcıların el işi seslerini duyacak ve kendinizi tarihi atmosferin içinde hissedeceksiniz. Çarşıda, 8 sokak ve 280 dükkan restore edilmiştir.
Zincirli Bedesten
Gaziantep’in Mısır Çarşısı sayılan bedestende 73 dükkan ve turistik eşya satıcıları faaliyet gösteriyor. 18. yüzyılda yaptırılan bedesten, üstü kapalı ve tek katlı bir yapıdır. Bedestenin beş kapısı mevcut.
Emine Gögüş Gaziantep Mutfak Müzesi
Türkiye’nin ilk Turizm Bakanlarından Ali İhsan Göğüş doğduğu evi annesi adına müze yapılması amacıyla bağışlamış. Bina 2008’de Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından Emine Göğüş Gaziantep Mutfak Müzesi olarak hizmete açılmıştır.
Gaziantep mutfak kültürünü tanıtmayı amaçlayan müze, mutfakta kullanılan araç ve gereçlerin teşhir edildiği ve unutulmaya yüz tutmuş yöresel yemeklerin görseller halinde sergilendiği müze, ülkemizde hizmet veren ilk mutfak müzesi olma özelliğini taşıyor.
Yukarıda da dediğim gibi, Gaziantep mutfağını baklava ve kebaptan sanmak şehre haksızlık olur. Yazıda bahsedilenler mutfağın çok küçük bir bölümü, yemek yemeyi sevenlerin bile tümünü anlatamayacağı kadar büyük zenginliğe sahip ve çok özel bir mutfak, Gaziantep Mutfağı. İçli köfte, çiğ köfte, firik pilavı, soğan kebabı, patlıcan kebabı, cağırtlak (ciğer) kebabı, alinazik, yuvalama, lahmacun, şöbiyet, bülbülyuvası, kadayıf, künefe vb. gibi.
Yukarıda da belirttiğim gibi, Gaziantep mutfağı, gastronomi dalında UNESCO’nun “Yaratıcı Şehirler Ağına” girmeyi başaran ilk ilimizdir. Günümüz dünyasında gastronomi turizmi hızla gelişirken Gaziantep bu ağın en iddialı şehirlerinden biridir.
Gastronomi dünyasının en iddialı şehirlerinden biri yanı başımızda duruyor. Aman kilolara dikkat, bol bol yürümeyi ihmal etmeyin. Ne de olsa her şeyin başı sağlık.
Gaziantep Mutfağı hakkında ek bilgi olarak Türkiye Kültür Portalı, geleneksel mutfak kategorisi altında Gaziantep Mutfağı açıklamasını okuyabilirsiniz.
Kalın sağlıcakla…
